Lütfü Karakaş | Yorum
Türkiye’de geçen aylarda pirinç sıkıntısı yaşandı. Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO) ithalat için düğmeye bastı. Üreticiyi korumakla görevli kuruluş pirinç satışı yaptı. TMO depoları önünde uzun uzun kuyruklar oluştu.
Trakyalı çeltik üreticileri bugünlerde hasat yapıyor. TMO 2008 yılı çeltik müdahale fiyatını 87 YKr olarak açıkladı. İpsala Çeltik Üreticileri Birliği Başkanı Ali Soydan ile TMO’nun müdahale fiyatı üzerine konuştuk. Fiyatın beklentilerin çok altında kaldığını ve bu yıl açıklanan çeltik fiyatında, geçen yılki fiyata göre yüzde 17 artış olduğunu söylüyor Soydan ve devam ediyor: “Ancak, gübre ve akaryakıtta yaşanan yüzde 100 zamlar nedeniyle bu farkın bir anlamı yok. Çeltik için en düşük beklentimiz 1 YTL idi. Açıklanan fiyat, buğday, ayçiçeği üreticisi çiftçiler için açıklanan fiyatlar gibi bizi de memnun etmedi” diyor.
Kara gün dostu değil
TMO’nun uyguladığı politikalarla Türk çiftçisinin hizmetinde olmaktan çıktığını haykırıyor Birlik Başkanı Ali Soydan.TMO’nun bir süre önce yurtdışından sıfır gümrükle getirdiği pirinci 1.50 YTL’den piyasaya sürdüğünü hatırlatan üreticilerin başkanı ülkemizin günlük bin 500 ton olan pirinç ihtiyacının 400 tonunun piyasaya verildiğinin altını çiziyor.
TMO’nun piyasaya hasat döneminde pirinç sürmesi çeltik üreticilerinin ürünlerinin piyasa değerini bulmamasına neden oluyor. Bu durumda TMO Türk çiftçisinin “kara gün dostu” olmaktan çıkıp, ithalat yaptığı ülkelerin Amerika’nın, Mısır’ın, Tayland’ın Hindistan’ın dostu olması yürekleri sızlatıyor.
Türkiye’nin çeltik ihtiyacının yarısını karşılayan Edirne’de üreticilerin borç batağı içinde olduğunu anlatan Ali Soydan, Edirne’de yaklaşık 450 bin dönüm alanda ekim yapıldığını, sorunun pazarlamada olduğunu ifade ediyor.
İpsala Ovası ipotekli
Edirne’de çeltik üreticilerinin tamamına yakını bankalara borçlu. Üreticinin durumu her geçen gün daha da kötüye gidiyor. Çiftçi şimdiye kadar borç alarak borçlarını ödedi, ekim yapabildi. Ama şimdi kredi alamayan çiftçi, bankalara İpsala Ovası’ndaki tarlalarını ipotek ettirdi. Bankalara olan borcu nedeniyle çiftçiler, bu yıl kredi de alamayacak. Bu durum çeltik üreticilerinin sonunu hazırlıyor. Şartların böyle gitmesi durumunda önümüzdeki yıllarda çeltik üreticisinin ekim yapması güçleşecek.
Ali Soydan, Türkiye’nin, tarım anlaşması nedeniyle Avrupa Birliği’nden 36 bin ton, serbest ticaret anlaşması nedeniyle de Mısır’dan 30 bin ton tarife kontenjanı kapsamında gümrük vergisiz veya düşük gümrükle pirinç-çeltik ithal etme hakkı bulunduğunu söyleyerek, “ABD’nin Dünya Ticaret Örgütü’ne şikayeti nedeniyle, Türkiye yerli ürün almak şartıyla tüccara ithalat izni verme uygulamasını kaldırdı. Eğer, hasat öncesinde tarife kontenjanı kapsamında gümrüksüz ürün ithal edilirse, yerli üretici zor durumda kalır. Kış aylarında ithalat yapılmasına, biz de karşı değiliz. Ancak piyasada ve stoklarda şu anda yeterli ürün var” dedi.
Türk insanın damak tadına uygun pirinç İpsala ve Ergene Ovası’nda yetişiyor. Mısır ve Tayland’dan gelen pirincin tadına alışmak zorunda kalacak gibiyiz.
Biz tadımızı seviyorduk.
03.10.2008 | Referans Gazetesi