Adana’daki fırınların yüzde 80’ine ürün gönderen firmanın ekmek katkı maddesinden GDO’lu soya çıktı. Uzmanlar, ekmek üretiminde ilk kez GDO’lu bir ürüne rastlandığını belirtirken Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı Faruk Çelik, skandal bir açıklama yaptı. Çelik, 2016 ve 2017 yıllarında 12 bin 286 GDO denetimi yapıldığını ve bu denetimlerde 112 soya ürününde GDO tespit edildiğini söyledi.
‘O firmada olumsuz sonuç bulamadık’
GDO kullanan Adana’daki firmaya da denetim gerçekleştirildiğini, ancak katkı maddesinde tespit edilmediğini belirten Çelik, “2016 ve 2017 yıllarında Adana’da 29 GDO denetimi yapılmıştır. Bunlardan, sadece birinde, etsiz kıyma olarak tarif edilen soya eti kıyması denetiminde GDO tespit edilmiştir ve öngörülen cezai işlemler yapılmıştır. Öte yandan haberde bahsi geçen katkı maddesi üreten firmaya şimdiye kadar sekiz gıda denetimi yapılmıştır. Bu denetimlerde herhangi bir olumsuzluk tespit edilmemiştir” dedi.
Kentte numune alarmı
Adana’da ekmek katkı maddesinde GDO’lu soya çıktığı iddialarının ardından, kentteki fırın, market, ekmek fabrikası ve pastanelerin tamamına yakınından numuneler alındı. Numune sonuçlarının 3-4 gün içinde çıkacağını belirten İl Gıda, Tarım ve Hayvancılık Müdürü Muhammet Ali Tekin, “İddia edildiği gibi bir sonuç çıkarsa bakanlığımızın mevzuatları gereği cezai yaptırımlar ve savcılığa suç duyurusunda bulunacağız” dedi. Firma yetkilisi ise “Nasıl olduğunu bilmiyoruz” diye açıklama yaptı.
‘Denetimler yetersiz’
TMMOB Gıda Mühendisleri Odası İstanbul Şube eski Başkanı Sedat Kuru, insan gıdasında GDO’nun kullanılmasının yasak olduğunu hatırlatarak, “Hem katkı maddesini üreten firma, hem ekmek üreten firma ürünlerde GDO riski olduğunu bilmiyor. Bilinçsiz üretim yapıyorlar. Büyük ihtimalle iki firmada da teknik personel yoktur. Analizler düzgün yapılmadığı için ve bakanlık denetimleri çok ayrıntılı ve hassas yapılmadığı için bu tarz bir risk ortaya çıktı” dedi.
‘Diğer sektörlerde de risk var’
Ekmek dışında diğer sektörlerde de GDO riski olduğunu aktaran Kuru, şöyle konuştu:
“Soya bileşenleri hemen hemen bütün gıda maddelerinde kullanılıyor. Bu nedenle bu risk sadece ekmekte değil diğer sektörlerde de GDO riski olma ihtimali var. Ambalajlı ürünlerde bazı katkı maddelerine izin veriliyor. Bu nedenle buradaki soya riski, diğer katkı maddelerinde de aynı şekilde mevcut. Gıdamızın yüzde doksanından fazlasını küçük işletmeler üretiyor. Küçük işletmelerde de gıda mühendisi bulunmaması, bu tarz katkı maddelerinin kullanımını kontrollü yapmıyor. Ekmekte katkı maddesi yasak ama buğdayı güçlendirmek için un ve enzimlerine de katkı maddesi eklemiş olabilirler.”
Bakanlığın açıklaması sorunlu
Bakanlığın açıklamasında sorun olduğunu belirten Kuru, sözlerini şöyle sürdürdü: “Bakanlığın açıkladığı rakamlarda birkaç sorun var. 12 bin 286 GDO denetimi yapıldığını ve 112 soyalı üründe GDO tespit edildiğini söylüyor. Bunların kaç tanesi soyalı ürün bunu bilmiyoruz. Adana’da 29 numunede 1 tane GDO’lu ürün deniliyor. Bu yüzde 3’e denk gelir. Ama sayı 29’dan az ise oran daha yüksek olabilir. Bakanlık, firmanın 8 defa denetlendiğini söylüyor, ama GDO’yla alakalı denetlenmemiş. İlk kez GDO’yla ilgili denetim yapılmış. ‘Hammadde veren firma denetlendi’ diyor, ama gıdada sirkülasyon çok fazla ve yılda bir kez alınan numuneyle tüm sezonda üretilen ürünlerin denetimini yapma şansınız yok.”
Kaynak: Birgün – 21 Mart 2017