Deli dana hastalığı nedeniyle 1996’dan beri ithalata kapalı olan Avrupa Birliği ülkeleri de canlı hayvan ithalatına açılıyor. Et ve Balık Kurumu’nun 27 Eylül’de yapacağı 10 bin ton kasaplık canlı sığır ihalesi için Almanya, Avusturya ve İsveç’ten de hayvan ithalatı yapılması için çalışmalar yapılıyor.
AB’den ithalat şartnameye girdi
Avrupa Birliği ülkelerinden ithalat yapmak için Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Koruma Kontrol Genel Müdürlüğü uzmanları Almanya,Avusturya ve İsveç’te incelemeler yapıyor. Bu üç ülkeye giden heyetin vereceği rapor doğrultusunda bugüne kadar deli inek hastalığı nedeniyle ithalata kapalı Avrupa Birliği ülkelerinden de ithalat yapılacak. Bu amaçla Et ve Balık Kurumu’nun yeni ihale şartnamesine, bugüne kadar ithalata açılan ülkelerin yanı sıra “Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Koruma Kontrol Genel Müdürlüğü’nün izin vereceği diğer ülkelerden” ibaresi eklendi.
EBK, rapora göre karar verecek
Et ve Balık Kurumu Genel Müdürü Bekir Ulubaş, Koruma Kontrol Genel Müdürlüğü heyetlerinin Almanya, Avusturya ve İsveç’te olduğunu belirterek, 27 Eylül’de yapılacak ihale öncesinde bu üç ülke ile ilgili olumlu rapor çıkarsa bunu firmalara bildireceklerini ve bu ülkelerden de ithalat yapılacağını söyledi.
Kurbanlık ithalatının önü açıldı
İlk kez DÜNYA’nın yazdığı kurbanlık hayvan ithalatı ile ilgili yasal düzenleme yapıldı. Kasaplık ve besilik sığır ithalatı tebliğinde yapılan değişiklikle Trakya Bölgesi’nin kurbanlık hayvan ihtiyacını karşılamak üzere 19 Kasım’a kadar ithalat yapılacak.
Türkiye, 14 yıldan beri deli dana hastalığı riski nedeniyle kapılarını kapattığı Avrupa Birliği’nden canlı hayvan ithalatı yapmak için resmen çalışmalara başladı.
Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Koruma Kontrol Genel Müdürlüğü uzmanları Almanya, Avusturya ve İsveç’e giderek ithalat için inceleme başlattı. Bu üç ülke ile ilgili uzmanların vereceği rapor olumlu olursa deli dana hastalığı görüldüğü için 1996’dan bu yana yasaklı olan Avrupa Birliği’nden canlı hayvan ithalatı resmen başlayacak.
Bu ihtimali dikkate alan Et ve Balık Kurumu, 2 aylık aradan sonra 27 Eylül’de yapacağı 10 bin tonluk kasaplık canlı sığır ihalesinin şartnamesine bu 3 ülkeyi de dolaylı olarak ekledi. İhale şartnamesine Avrupa’nın ithalata açılma ihtimali doğrultusunda bugüne kadar ithalata açılan 13 ülkenin adı tek tek yazıldıktan sonra, “Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Koruma Kontrol Genel Müdürlüğü’nün izin vereceği diğer ülkelerden” ibaresi eklendi. Diğer ülkeler diye kastedilen Almanya, Avusturya ve İsveç olduğu anlaşıldı.
EBK, rapora göre karar verecek
Et ve Balık Kurumu Genel Müdürü Bekir Ulubaş, Koruma Kontrol Genel Müdürlüğü uzmanlarının Almanya, Avusturya ve İsveç’te inceleme yaptıklarını belirterek DÜNYA’ya şu bilgileri verdi: “ Koruma Kontrol Genel Müdürlüğü’nden heyetlerin Almanya,Avusturya ve İsveç’te inceleme yaptığını herkes biliyor. Yapılan incelemeler doğrultusunda eğer bu ülkeler hastalıktan ari olduğu kabul edilirse ve bu doğrultuda rapor verilirse bu ülkeler ithalata açılacak. Heyetlerin orada çalışma yaptığını özel sektör ve ithalat yapan firmaların hepsi biliyor. Koruma Kontrol Genel Müdürlüğü’nün faaliyetleri herkese açık olduğu için uzmanların inceleme yaptığı da biliniyor. Biz de 27 Eylül’de yapacağımız ihalenin şartnamesine; “Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Koruma Kontrol Genel Müdürlüğü’nün izin vereceği diğer ülkelerden” ibaresini koyduk. İhalede teklif verecek firmalar bu çalışmaları bilerek tekliflerini verecek. Koruma Kontrol’ün vereceği rapor doğrultusunda hareket edeceğiz. Eğer 27 Eylül’e kadar raporlar olumlu çıkar ve bu ülkeler ithalata açılırsa bunu bir yazı ile firmalara bildiririz. Fakat, izin çıkmayabilir de. Bunu bilmiyoruz. Koruma Kontrol’ün heyetlerinin raporlarına göre karar verilecek.”
Avrupa daha avantajlı
Et ve Balık Kurumu Genel Müdürü Bekir Ulubaş, Avustralya’dan, Yeni Zelanda’dan bir ayı aşkın bir sürede hayvanların getirilebildiğini belirterek: “Bir ay bekleyeceğimize Avrupa’dan almak bizim için daha avantajlı. Niye bir ay bekleyelim. Biz bugüne kadar 38 bin baş hayvan getirdik, kestik ve dağıtımını yaptık. Bu ay sonunda 20-21 bin baş hayvan daha gelecek. Yakın olsa daha kısa zamanda gelir. Hasatlık yoksa, Almanya’dan, Avusturya’dan almak daha avantajlı. Bu avantajı niye kullanmayalım?” diye konuştu.
Kurbanlıklar için henüz görev yok
Kurbanlık ithalatı için Bakanlık tarafından henüz kendilerine bir görev verilmediğini vurgulayan Ulubaş, özel sektörün kurbanlık ithalatı yapacağını söyledi. Ulubaş, özel sektörde aksama olması durumunda kurbanlık ithalatında da devreye girebileceklerini sözlerine ekledi.
Tartışmalı ihale
Almanya, Avusturya ve İsveç’teki çalışmalar nedeniyle 27 Eylül’de yapılacak ihale şartnamesine eklenen “Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Koruma Kontrol Genel Müdürlüğü’nün izin vereceği diğer ülkelerden” ibaresi, uzmanların tepkisine neden oldu. Uzmanlar, yapılacak ihalenin daha baştan tartışmalı ve şaibeli olacağı görüşünde. İhale yapılırken şartların net ve açık olması gerektiği görüşünü dile getiren Uzmanlar: “ Bir firma hangi ülkelerden ithalat yapılacağını bilmeden nasıl teklif verebilir? Bugüne kadar 13 ülke ithalata açıldı. Bu ülkelerin şartları belli. Teklif veren firmalar bu ülkelerden hayvanların temini, fiyatını, taşıma maliyetini dikkate alarak ihaleye girecek. Fakat, ihale yapıldıktan sonra hayvanın çok daha ucuz, taşıma maliyetinin çok daha ucuz olduğu ülkeler ithalata açılırsa ne olacak? O zaman bunu önceden öğrenen bir firma düşük fiyat vererek ihaleyi alabilir. Sonra bürokratları ikna ederek istediği ülkeyi ithalata açabilir. İthalat izni verilecek ülkeler kesin olarak belirlendikten sonra şartnameye alınmalı. Oyun başladıktan sonra kurallar değişmemeli.” görüşünü dile getirdi.
10 bin tonluk ihalenin şartları
Et ve Balık Kurumu’nun 27 Eylül’de yapacağı ihale 10 bin ton canlı kasaplık sığır ithalatını kapsıyor. İthalat, Amerika Birleşik Devletleri (Teksas, Alabama ve Washington eyaletleri hariç), Brezilya ( Parana bölgesi hariç), Uruguay, Arjantin ( Corrientes ve Misiones bölgeleri hariç), Sili, Yeni Zelanda, Avustralya, İzlanda, Norveç, Estonya, Litvanya, Letonya ve Macaristan ülkelerinin yanı sıra Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Koruma Kontrol Genel Müdürlüğü’nün izin vereceği diğer ülkelerden yapılacak. İthal edilecek canlı kasaplık sığırlar, Angus, Hereford, Simmental, Charolais, Limousin ve Brown swiss ırkı olacak.Yaşları 12 ay ile 28 ay arasında olacak. Cinsiyeti erkek, canlı ağırlığı asgari 400 kilo, azami 750 kilo olacak.
Pazarlık usulü yapılacak ihaleye son başvuru tarihi 27 Eylül 2010 Saat 14.00 olarak belirlendi. İthal edilecek canlı hayvanların 4 bin tonu Sakarya, 4 bin tonu Ankara ve 2 bin tonu Adana Kombinası’na teslim edilecek.
Kurbanlık ithalatı da başlıyor
İlk kez DÜNYA’nın yazdığı kurbanlık hayvan ithalatı da yapılacak. Tarım ve köyişleri Bakanlığı Kasaplık ve Besilik Sığır Cinsi Hayvanların İthalatında Kontrol Belgesi Alınabilmesi İçin Aranacak Şartlar Hakkında Tebliğ’de yapılan değişiklikle Trakya Bölgesi’nin kurbanlık hayvan ihtiyacını karşılamak üzere 19 Kasım’a kadar ithalat yapılacak.
14 Eylül 2010 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanan değişiklikle tebliğe geçici bir madde eklendi. Bu geçici maddeye göre, fiili ithalatı 19 Kasım 2010 tarihine kadar gerçekleştirilmek üzere, kurbanlık amacıyla Trakya bölgesine yurtdışından ithal edilen kasaplık canlı sığırlar, Trakya Bölgesinde yer alan yetiştiricinin/ithalatçının işletmesine, hayvan pazarlarına ve kurban toplama merkezlerine sevk edilmesi öngörülüyor.
İthal kurbanlıklarda şap yok mu?
Tarım ve Köyişleri Bakanlığı’nın Avrupa Birliği’nin mali desteği ile Trakya Bölgesi’ni şap hastalığından aşılı ari bölge statüsüne kavuşturması nedeniyle diğer bölgelerden Trakya’ya hayvan nakli yasak. Trakya Bölgesi’nin kurbanlık ihtiyacı bu nedenle ithal hayvanlarla karşılanacak. Buna yönelik şartlar henüz belli değil. Ancak, uzmanlar ithal edilen hayvanların da şap hastalığını taşıma riski olabileceğini belirterek, çok dikkatli davranılması gerektiğine işaret ediyor. İthalatın yapılacağı ülkelerin biran önce açıklanması gerektiğini ve o ülkelerdeki hastalık riskinin iyi incelenmesini isteyen uzmanlar: “Zaman darlığı nedeniyle, hayvanları kurban bayramına yetiştirme telaşı ile hastalıklı hayvanlar ithal edilirse hem Trakya bölgesinin arilik statüsü biter hem de insanlarımız bu kutsal bayramda hasatlıklı et yemiş olur. Bu nedenle sitemli ve titiz bir çalışma yapılmalı.” uyarısı yapıyor.