Brezilya’nın en büyük bankalarından devlet idaresindeki Banco de Brasil’e Amazonların ormansızlaştırılması için kaçak kesim yapan ve işçileri kölelik koşullarında çalıştıran şirketlere fon sağladığı gerekçesiyle dava açıldı. Aynı şekilde daha küçük çaplı bir devlet bankası olan Banco da Amazonia da dava edildi.
Para eyaletindeki savcıların açtığı dava, her iki bankanın da hem Amazon’un ekolojik dengesinin korunmasına ilişkin yasaları hem de istihdam yasasını ihlal ettikleri belirlenen şirketlere 92 farklı kredi çıkardıkları ve bu kredilerin toplam tutarının 16 milyon $’ı geçtiğinin ortaya çıkartılması bilgisine dayanıyor.
Savcılar, bu “aşırı ve orantısız” kredi verme faaliyetinin de doğrudan Brezilya Anayasası’nı, bankacılık düzenlemelerini ve uluslar arası antlaşmaları ihlal ettiğini belirtiyorlar. Savcılar tarafından yapılan yazılı açıklamada “bu orantısız kredi verme faaliyeti, bankacılıkta genel bir soruna da işaret ediyor. Ayrıca kamusal kredilerle Amazonların ormansızlaştırılması arasında doğrudan bir ilişkinin bulunduğu da ortaya çıkmış durumda” sözlerine yer veriyor.
Banco de Brasil yönetimi iddiaları reddederken, kredilerin yasaya uygun biçimde verildiğini ve suçlamaları tek tek soruşturacaklarını belirtti. Banco de Amazonia ise yasal belgeler sunulmadan bir açıklama yapmayacağını beyan etti.
Hükümet ve mahkeme Amazonlarda baraj yapımına destek vermişti
Brezilya’da hükümet ve mahkemelerin Amazon ormanlarındaki tahribattaki sorumlulukları yeni ortaya çıkmıyor ve hatta kurumların büyük çoğunluğu ağır ekolojik tahribatlar yaratacak pek çok projeyi açıktan destekliyorlar. Daha geçtiğimiz ay, Amazon ormanlarında yapılması mahkeme tarafından “çevreye zararlı” olduğu gerekçesiyle yasaklanan barajın yapımına üst mahkeme aksi yönde karar vermişti. Lula da Silva hükümeti zamanında çıkartılan bir yasayla Amazon ormanlarında baraj ve santral kurulmasının serbest bırakılmasının ardından inşa edileceği açıklanan ancak yerlilerin mücadeleleri ve mahkemenin barajın yapılmasını “çevreye zararlı” bularak iptal edilmişti.
Monte Belo Barajı, Lula da Silva ve şimdiki devlet başkanı Dilma Rousseff tarafından Brezilya’nın enerji altyapısını güçlendirecek bir proje olarak görülüyor. Bölgede yaşayan yerli toplulukları, insan hakalrı örgütleri, sol partiler ve toplumsal muhalefet ise baraj yapımının Amazonların ekosisteminde telafi edilmesi imkânsız tahribatlar yaratacağını söylüyorlar.
Hükümet yetkilileri, barajın istihdam yaratacağı ve 23 milyon haneye elektrik sağlayacağı söylemini öne çıkarırken, toplumsal muhalefet ise Amazon ormanlarında yaşayan yerli topluluklarının yaşam alanlarının gasp edileceğini ve tahminen 50bin kişinin evinden olacağını belirtiyorlar.
Kaynak: LatinBilgi – 5 Nisan 2011