Dev GDO şirketlerine rest çeken bir lider: Chavez/Pelin Cengiz

Venezuela lideri Hugo Chávez’in ölümü sadece ülkesinde değil tüm dünyada büyük bir yankı uyandırdı. Hakkında pek çok şey söylendi, pek çok şey yazıldı çizildi. Siyasi duruşundan, söylemlerinden ya da antiemperyalizm anlayışından söz edecek değilim. Diktatör müydü yoksa devrimci miydi tartışmasına hele hiç girmem. Her hâliyle nev’i şahsına münhasır, dünya siyasetinin ikonlaşmış isimlerinden biri olarak tarihteki yerini çoktan almış biri. Tüm insanlık hâlleriyle bu dünyadan bir Chávez geçti.

Halkına ve iktidara gelecek olan yeni siyasetçilere bıraktığı ekonomik mirasın eleştirilecek pek çok yanı var. Küresel sermayeli şirketlerce işletilen madenlerin, petrol şirketlerinin devletleştirilmesinin ülkeye gelen yabancı sermayeyi kuşa çevirdiğinden mi bahsetsek ya da topraklar verimli şekilde kullanılamadığı için ülke ekonomisinin gıda için ithalata muhtaç oluşundan mı,

neresinden tutsanız elinizde kalır. Siz onu nasıl hatırlayacaksınız bilmem ama ben onu dünyanın dev GDO şirketlerine rest çeken bir lider olarak hatırlayacağım. Belki de Chávez’in en az bilinen yönlerinden birisi bu…

Yıllardan 2004, nisan mayıs ayları. Chávez, Venezuela topraklarında genetiği değiştirilmiş tohumla tarım yapılmasının yasakladığını duyurur. İşin perde arkası ise enteresandır. Dünyaca ünlü küresel çiftçi örgütü La Via Campesina (Çiftçinin Yolu), o dönem Chávez hükümetinin dünyanın en büyük GDO’lu tohum üreticisi şirketlerinden Monsanto ile bir anlaşma imzaladığını öğrenir. Örgüt, Monsanto’nun yanı sıra Cargill’in de Venezuela’da transjenik soya üretimi yapmanın yollarını aradıklarına dair bilgilendirme yapar. Chávez, aldığı ani bir kararla anlaşmayı iptal eder, Monsanto’nun 2500 kilometrekarelik bir alanda GDO’lu soya üretimi planının çöpe atılmasını sağlar. Bu karar Batı Yarıküre’de genetik müdahaleli ürünlere getirilen en ciddi yaptırım olarak kayıtlara geçer.

Chávez, bu kararını da anayasada yer alan Gıda Egemenliği ve Güvenliği maddelerine aykırı olduğu şeklinde gerekçelendirir. GDO’lu tarıma yapmaya niyetlenen çiftçilerin de, bu karardan geri dönüş olmayacağı yönünde hafifçe kulağını çeker. Genetik müdahaleye maruz kalmış ürünlerin ülke çiftçilerinin çıkarlarına ters düştüğü uyarısında bulunur. Burada yapılacak tarımın GDO’lu tohumlarla yapılacağını öğrendikten sonra şöyle der: “Bu projeyi ben sipariş ettim ve ben bitiriyorum. Bu proje sona ermiştir.” Bu tavrıyla dünyada GDO’lu tarıma karşı çıkan ilk lider olarak tarihe geçer. Chávez’i, bugün hâlâ sağlığa etkileri konusunda pek çok tartışma yürütülen GDO’ya hayır demesiyle ve toprak mülkiyetinin çiftçiden şirketlere geçmesine engel olarak aldığı isabetli kararla hatırlayacağım…

Kaynak :yesilgazete.org- 16 Mart 2013