Büyük şirketlerin lobisi nedeniyle hükümet tarafından bir türlü çıkarılamayan Hipermarketler Yasası’nın Türkiye’deki küçük esnaf ve bakkallara yaşattığı olumsuz tablonun bir benzerinin Hindistan’da yaşanması üzerine, 20 binden fazla çiftçi, esnaf ve dükkan sahibi dün sokaklara döküldü. Ülkede yeni mağazalar açmayı planlayan uluslararası perakende devlerini protesto eden Hindistanlılar, ticari merkez Bombay’da gösteriler düzenleyerek, 2 milyon kişiye istihdam sağlayacağını vaad eden “Wal-Mart” gibi şirketlerin, 40 milyon kişinin işlerini kaybetmesine neden olacağını vurguladı. Geleneksel kıyafetleriyle yürüyen çiftçiler, “Şimdi ya da asla… Wal-Mart Hindistan’ı terket” sloganları attılar. Tahıl Perakendecileri Birliği Başkanı Şaradkumar Maru, tepkilerinin nedenini “Onların hükümet desteği ve finansal güçleri var. Onlar eldivenle boks yapıyor ve bizden çıplak elle, korunmasız dövüşmemiz isteniyor” diye özetliyor.
Hindistan’daki 350 milyar dolarlık perakende pazarının, 2015’e kadar ikiye katlanması bekleniyor. Son gösterilerin, yabancı ve yerli büyük şirketlerin bu pazardan pay almak için Batı tarzı marketler kurma girişimlerine yönelik en geniş çaplı protesto olduğu belirtiliyor. Protesto gösterileri, hızla büyüyen Hindistan’da geniş çaplı karşılık buldu. Büyük marketlerin rekabet imkânlarını yok edeceğini söyleyen küçük işletme sahipleri ve topraklarının çokuluslu fabrikalar tarafından ellerinden alınacağından korkan köylüler, yabancı şirketlere büyük tepki gösteriyor.
ARKA KAPIDAN GİRİYOR
Yerli işletmeciler, Amerikan perakende devi Wal-Mart’ın, Hindistan Bharti Şirketi’yle toptan satış anlaşması imzalamasının ardından ülkeye “arka kapıdan” girmesinden endişe ediyor. Ülkede, şu anda yabancı perakende şirketlerinin mağaza açmasına izin verilmiyor. Carrefour ve Tesco gibi diğer yabancı devler, yatırım planlarını bu belirsizlik nedeniyle şimdilik ertelemiş durumda. Perakendeciler ise protestoların ülkede çığ gibi büyümesi ve siyasilerin tavrını etkilemesinden endişe ediyor.
10 Ekim 2007 / Birgün Gazetesi