Çeviren : Tülay Ararat-
Brüksel, 3 Ekim 2017 – Köylü Hakları Deklarasyonu süreci geçen Cuma BM İnsan Hakları Konseyi’nde ele alındı. BM’in bu oturumunda Via Campesina Avrupa Koordinasyonu’ndan Avrupalı köylü çiftçilerden oluşan bir delegasyon , süreci BM temsilcileri karşısında savunmak için diğer bölgelerde mücadele eden LVC üyesi arkadaşlarına katıldı.
Avrupa köylü hareketi LVC’nin yanında gayretli bir şekilde sürece müdahi l olan tüm küçük ölçekli gıda üreticisi organizasyonları selamlıyor. Avrupa ülkeleri adına, bugüne kadar, Portekiz hükümeti bu sürece olan desteğini belirtti ve kırsal toplulukların korunması ihtiyacını kabul etti. Avrupa’nın geri kalanı başka bir hikaye. Bu oylamada karşılaştığımız Avrupa’nın büyük çekimserliği uzun bir yol geldiğimizi, ancak dünyanın geri kalanından hala geride olduğumuzu gösteriyor. Avrupalı köylülerin bir an önce bu deklarasyonun kabul edilmesine ihtiyaçları var. Batı, Orta, Doğu ve Kuzey Avrupa’daki tüm köylüler sistematik bir ayrımcılıkla karşı karşıyalar. Mevcut düzenlemeler bölgedeki köylülerin haklarını korumak için yeterli gelmiyor.
BM İnsan Hakları Komisyonu’ndaki bu önemli aadımdan sonra, Deklarasyon görüşmeleri 2018 yılında da devam edecek. ECVC – Via Campesina Avrupa Koordinasyonu Avrupa hükümetlerinden kırsal toplulukları desteklemelerini ve köylüler ile kırsalda çalışanların haklarını BM nezdinde savunmasını talep ediyor.
La Via Campesina, FIAN Uluslararası ve CETIM tarafından hazırlanan basın açıklamasını iletiyoruz:
BASIN AÇIKLAMASI
Birleşmiş Milletler Köylü Hakları Bildirgesi sürecinde yeni bir adıma doğru
La Vía Campesina, Uluslararası FIAN ve CETIM ile paydaşları BM İnsan Hakları Konseyi tarafından büyük bir çoğunlukla adapte edilen köylü hakları üzerine yeni önerge hakkında basın açıklamasını iletmekten memnuniyet duymaktadırlar. Bu tasarı, uzun yıllardır süren yoğun çalışma sonrası kırsal dünyanın haklarını savunmada önemli bir mihenk taşı oldu.
****
Cenevre, 3 Ekim 2017 – Köylü hakları önergesi 29 Eylül 2017 Cuma günü 34 lehe, 11 çekimser ve 2 karşı oyla BM tarafından kabul edildi. Bu önerge ile “Köylü ve kırsalda çalışanların hakları deklarasyonu”nu nihayete erdirmek için Hükümetlerarası Çalışma Grubuna yetki verilmiş oldu. Önerge aynı zamanda 2018’de BM ülkeleri tarafından adaptasyonunu da öngörüyor.
Bu deklarasyonda yer alan bazı haklar şu maddeleri kapsıyor:
Doğal varlıklar hakkı ve kalkınma hakkı – Buna göre, köylüler ve kırsalda çalışanlar, topluluklarının düzgün yaşama koşullarını sağlayabilmesi için doğal varlıklara erişim ve kullanma hakkına sahiptir. Bireysel veya diğerleriyle işbirliği içinde, bu varlıkların yönetimi ve kendi kalkınmalarının faydalarından yararlanma hakkına sahiptir.
Gıda hakkı ve gıda egemenliği – Köylüler ve kırsalda çalışanlar uygun/düzgün gıda hakkına sahiptir ve açlıktan bertaraf olmak ana haktır. Bu, en üst düzeyde fiziksel, duygusal ve entelektüel kalkınma imkanının garanti edecek şekilde sosyal ve kültürel ihtiyaçlarını ve özelliklerini karşılamak için gıda üretme hakkı ve yeterli beslenme hakkını da içerir. Bu Deklarasyonda belirtilen hak sahipleri gıda egemenliği hakkını da kazanmıştır. Gıda egemenliği hakkı, halkların sosyal yönden adaletli, ekolojik yönden duyarlı yöntemlerle sağlıklı ve kültürel olarak uygun gıda üretmeleri demektir.
Toprak ve diğer doğal varlıklar hakkı – Köylüler ve kırsalda yaşayanlar, uygun yaşama standartlarını sağlamak, güvenlik, barış içinde onurlu bir şekilde yaşamak ve kültürlerini geliştirmek için, bireysel veya kolektif olarak, toprak, su kaynakları, deniz kenarları, balık alanları, otlak ve orman hakları vardır.
Tohum hakkı – Köylüler ve kırsalda çalışanlar tohum hakkına sahiptir; bu hak aşağıdaki maddeleri de kapsar:
(a) gıda ve tarım için gerekli bitki genetik kaynaklarıyla ilgili geleneksel bilginin korunması hakkı;
(b) gıda ve tarım için gerekli bitki genetik kaynaklarının kullanmasıyla oluşan faydanın dağılımına eşit olarak katılma hakkı;
(c) gıda ve tarım için gerekli bitki genetik kaynaklarının korunması ve sürdürülebilir kullanımıyla ilgili konularda karar alma mekanizmalarına katılma hakkı;
(d) Çiftlikte korunmuş tohum saklama, kullanma, değiştokuş ve satma hakkı.
Biyolojik çeşitlilik hakkı – Köylüler ve kırsalda çalışanlar, bireysel ve kolektif olarak, tarımi balıkçılık ve hayvancılık alanlarındaki biyolojik çeşitliliği ve ilintili bilgiyi koruma, sağlama ve sürdürülebilir olarak kullanma ve geliştirme hakkına sahiptir. Varlıklarının ve tarımsal biyoçeşitliliğin yenilenmesi sürecinin dayandığı kendi geleneksel tarım, kırsal ve agroekolojik sistemlerini sağlama haklarına sahiptirler.
Köylü kadın hakları – Deklarasyon, köylü kadınlara ve kırsalda çalışan kadınlara; erkek ve kadın eşitliği temelinde, tamamen ve eşit olarak tüm insan haklarını ve temel özgürlüklerini kullanmaları ve özgür bir biçimde kırsal ekonomik, sosyal ve kültürel kalkınmayı takip etmeleri, katılmaları ve faydalanmaları için köylü kadınlara ve kırsaldaki kadınlara karşı ayrımcılığı yoketmeyi hedefler.
Cenevre’deki bu önemli adımdan sonra, Deklarasyon görüşmeleri 2018’de devam edecek. Tüm devletleri Hükümetlerarası Çalışma Grubu’nda aktif olarak yer almaya ve Deklarasyonun en kısa sürede kabul edilmesini sağlamak için rol almaya çağırıyoruz. Köylüler, diğer kırsal yapılar ve onların destekçileri bu katılımların takipçisi olacaklar.
Köylü Hakları Bildirgesine buradan erişebilirsiniz
****
İletişim:
• Henry Saragih – Uluslararası Koordinasyon Komitesi La Via Campesina: hsaragih@spi.or.id
• Ana María Suárez Franco – FIAN Cenevre Uluslararası Geçici Temsilci +41 787 96
22 54 ; E-Mail: suarez-franco@fian.org