Brezilya’nın solcu Başkanı Lula, Amazonlardaki yerlilere Fransa’nın yüzölçümünden daha büyük toprak verilmesini öngören bir yasayı onayladı. Yasa küçük arsaların bedavaya, daha büyük olanların ise uygun fiyatlarla köylülere verilmesini öngörüyor.
Brezilya’da yerliler sonunda topraklarına kavuştu. Devlet Başkanı Luiz Inacio Lula da Silva, görev süresinin dolmasına az bir süre kala, Amazon yerlilerinin büyük bir umutla beklediği toprak yasasını onayladı. Yasa ile Amazon ormanları içerisindeki toprak mülkiyeti konusunda yaşanan karmaşaya bir son verilmesi amaçlanıyor. Şu anda Amazon içinde yaşayan yüzbinlerce çiftçi üzerinde yaşayıp işledikleri toprakların mülkiyetine sahip değil. Yasaya karşı çıkanlar ise bunun, yasadışı yollarla toprak gaspedenlere af çıkarılması anlamına geldiğini ve ormanın asıl yerli halklarına karşı yapılmış bir haksızlık olduğunu söylüyorlar.
Devlet Başkanı Lula, büyük toprak sahipleri ya da şirketlerin yararına olabilecek bir çok tartışmalı maddeyi veto etti; ama büyük arazileri satın alan kişilerin, bu arazileri en az on sene ellerinde tutmasını talep etmedi, yerine arazinin satın alındıktan sonra üç yıl içinde satılmasına izin veren bir ifadenin kalmasına da izin verdi.
YERLİLER MUTLU, ÇEVRECİLER KAYGILI
Amazon yerlileri yıllardır hakları olan toprakları elde etmek için mücadele ediyor. Lula tarafından onaylanan bu yeni karar Brezilya’daki yerli haklar açısından önemli bir zafer olarak değerlendiriliyor. Amazon yağmur alanlarının bulunduğu bölgede binlerce yerli kökenli grup yaşıyor. Lula, 2005 yılında bir karar almış ve bölgenin yalnızca Amazon yerlileri tarafından kullanılabileceğine hükmetmişti.
Öte yandan karara sevinmeyenler de var. Yasanın Lula tarafından onaylanmasından sonra açıklamalarda bulunan çevreciler kaygılarını dile getirdi. Çevre koruma grupları üç yıl sonra daha büyük toprakların satılabilmesinin yolunu açan yasanın, yeni orman arazilerine el konması sonucunu doğurabileceği uyarısında bulunuyor. Çevrecilere göre bölgede bulunan zengin maden yataklarını işlemek isteyen petrol ve gaz şirketlerinin hileyle de olsa bir şekilde toprak satın almanın yollarını bulacak. Bu durum da Amazon ormanlarının geleceği açısından ciddi bir endişe teşkil edecek.
Topraksızların sesi sonunda karşılık buldu
1984’de kurulan Topraksız Köylüler Hareketi (Movimento dos Trabalhadores Rurais Sem Terra-MST) ülkenin en büyük sosyal hareketine dönüşmüş durumda.
Topraksızlar, önceden belirledikleri büyük toprak sahiplerine ait toprakları işgal edip burada alternatif bir yaşam sürmekte. Şu anda hareketin işgal ettiği toprakların yüzölçümü İrlanda’nın, Belçika’nın yüzölçümünden daha büyük. “İşgal et, diren ve üret”, kısa adıyla MST’yi anlatmanın en iyi yolu. MST bütün eylemlerini 1964 Brezilya toprak yasasının “Özel mülkler, ekilmediği ya da mülk sahibi ile işçiler arasında çelişkiler ortaya çıktığı ya da çevresel zararın doğduğu koşullarda kamulaştırılabilir” ile ilgili maddesine göre yapmaktadır.
MST sesini herkese duyurabilmek için birçok değişik yola başvurmakta. Büyük ve uzun yürüyüşler de bu yöntemlerden biri. 2006 yılında 12700 kişinin katılımdan oluşan 267 km uzunluğundaki büyük yürüyüşte seslerini daha iyi haykırma fırsatı buldu. Yaklaşık 30 yıllık bir geçmişe sahip olan topraksız hareketi her geçen yıl biraz daha büyüyüp gelişmekte.
27.06.2009 birgün