Sinan Doğan / Haber
Avrupa Birliği’nin 2012 yılında tütün üretimine verilen primi kaldıracak olması, en çok Yunanistan’da yaşayan Türk azınlığı sıkıntıya sokacak. Batı Trakya’da geçimini tütün ile sağlayan 120 bin kişilik Türk nüfus, şark tütününe kilogram başına verilen 4.12 euroluk kaldırılması halinde Yunanistan’ı terketmek zorunda kalacağını söylüyor. Üreticiler, şark tütünü üretiminin devam etmesi için Türkiye’deki üreticilerle işbirliği yapmaya hazırlanıyor.
Batı Trakya’daki 12 bin 500 tütün üreticisi aileyi temsil eden Gümülcine ve Dedeağaç Tütün Üreticileri Birliği’nin Danışmanı Aydın Ömeroğlu, “Prim kaldırılırsa Batı Trakya’da tütün üretimi biter. Kalitesine göre 2.60 euro ile 4.50 euro arasındaki satış fiyatı maliyetimizi kurtarmaz. Topraklarımızda tütünden başka ürün de yetişmez. O zaman Hollanda’ya domates toplamaya gitmekten başka çaremiz kalmaz. Primin devam etmesi ve AB’ne aday olan Türkiye’deki tütün üreticilerine de prim verilmesi için ortak mücadele edelim” dedi.
Avrupa’daki sigara fabrikalarının 700 milyon kilograma ulaşan tütün ihtiyacını üçte birini birlik ülkelerinden karşılamayı amaçlayan AB’nin, 1992’de tütün işletmeleri yerine doğrudan üreticiye prim ödemeye başladığını kaydeden Ömeroğlu, ancak 2004’te yapılan ve 2 yıl sonra devreye giren Ortak Tarım Politikası reformu ile primin yüzde 40’inin üretime bağlı olmaktan çıkarıldığını söyledi. Ömeroğlu, “1 milyar euroluk prim ile tütün üretimi değil üretici destekleniyor. Dolayısıyla üretim hızla geriliyor. 2012’den sonra ise prime ve üretici birlikleri örgütlenmesine son verilecek. Geçiş döneminde ise Yunanistan da 2010’dan 2013’ye kadar prim ödemesini yarı yarıya düşürecek. Batı Trakya’daki Türk azınlığın can damarımız kesilecek” diye konuştu.
Şark tütünü için birlikte mücadele edelim
Gümülcine’de 8 bin 500, İskeçe’de 4 bin üreticinin yılda 12 milyon kilo şark tütünü ürettiğini ifade eden Ömeroğlu, “Dünyada şark tipi tütün üretiminin korunması için de destek gerekiyor. Bugün Avrupa’da şark tütünü üretimi 60 milyon kiloya geriledi. Türkiye’deki üretim de 70 milyon kilo civarında. Üretim azaldıkça sigara firmaları Virginya, Burley gibi farklı tip tütün kullanıyor. Yunanistan’daki ve Türkiye’deki şark tütünü üreticileri prim ve şark tütününe özel koruma sağlanması için birlikte davranmalı. Ocakta Türkiye’de yapmayı planladığımız toplantıya Türk hükümetinin ve tütünle ilgili tüm kesimlerin destek vermesini istiyoruz. Toplantıya tütün üreticisi AB üyesi ülkelerin tarım bakanları da çağrılacak. Bu mücadeleyi kazanırsak, prim ve üreticilerin örgütlenme hakkından AB’ye üye olmaya hazırlanan Türkiye’deki üreticiler de faydalanacak” şeklinde konuştu.
AB sigaradan 82 milyar euro kazanıyor
‘Neden Sosyal Tütün Politikası-Prim, Sadaka Değil, Sosyal Haktır’ başlıklı broşür hazırlayan Aydın Ömeroğlu, “AB içinde liberal ve sosyal politikalar çatışıyor. Kuzey Avrupa, tarım ülkelerine verilen desteğin kaldırılmasını istiyor. Brüksel de tütünün sağlığa zararlı olduğu için desteklenmeyeceğini söylüyor. Tütün sağlığa zararlı ise sigara fabrikalarını kapatmak gerekiyor. Ama AB, sadece birlik içindeki sigara fabrikalarından yılda 82 milyar euro vergi aldığı için buna yanaşmıyor. Birbirine bağlı iki sektöre farklı davranılıyor” dedi.
Denizin iki yakası arasında 3 kat fark var
Ege Bölgesi’ndeki bir tütün üreticisi, bin ton tütün ürettiği takdirde 5 bin 500 YTL para kazanabiliyor. Primle desteklenen Yunanistan’daki üreticinin eline ise bin ton karşılığında 14 bin YTL geçiyor. Türkiye’de azalan üretimi teşvik etmek için prim ödemesi gündeme gelebilir.
AB üyesi aday üyelerde şark tütünü üretimi (bin ton) |
Ülke | 2003 | 2004 | 2005 | 2006 |
Bulgaristan | 58 | 57 | 54 | 23 |
Yunanistan | 29 | 34 | 36 | 17 |
Türkiye | 150 | 156 | 147 | 92 |
Makedonya | 20 | 20 | 24 | 23 |
Kaynak:Tütün Eksperleri Derneği bülteni |
22.11.2007 Referans Gazetesi