Fevzi ÖZLÜER*
Bir de krizdeyiz diyorlar. Oysa bakın dondurma üreticisi MADO on bin keçiyi işe alıyormuş. Hürriyet Gazetesinin haberine göre MADO, “halen 1000 adet olan keçi çiftliğini toplam 10 milyon dolarlık bir yatırımla 10 bin adete çıkarmaya” hazırlanıyormuş.
Köylüler ipotekli traktörlerini kurtarmak için toprak satmaya devam ede dursunlar. Memleket için iki keçiye daha iş bulur muyum diye düşünecek değiller ya, varsa yoksa borç ödemekle ömür tüketsinler, sonra köylülük niye bitiyor diyorlar, yatırım yapmazsan biter kardeşim. Bak MADO’yu örnek al. Öyle sütüne kıl karışmış mal üretmiyor adamlar. Ne yapıyorlar, “Türkiye çapında mağaza sayısı 214’e ulaşan, yurtdışında ise 15 franchise mağazası bulunan MADO, salep pazarına aktif olarak girişinin yanı sıra Maraş dondurmasını Rusya ve ABD pazarına ihracına hazırlanıyor.”[1] Böyle gülüm dünya. Köylülüğü satmayı bileceksin.
Kentlerin modern sıkıntılarına bir nebze keçi tadı katmak pazarlanabilir bir fikir değil mi ne de olsa…O kaba saba poşet dondurmalarının karşısında, köyün tazeliğinin, nostaljisinin, anne sütü gibi temizliğinin pazarı oluşmadı mı? Reyon reyon gezip, yiyeceğini ince ayar atmak isteyen ve meşe dalından otlayan keçilerin sütüyle çocuklarını beslemek isteyen milyonların ayağına “keyif götürmek” para etmiyor mu, ediyor..Hele bir de mamullerimizin hiçbir çeşidinde “genetiği değiştirilmiş” katkı maddesi kullanılmamaktadır yazdın mı, işte köyü ayağımıza getirmiş olmaz mısın…İşte girişimci ruh buna denir. Hem aylak aylak gezen keçilere iş bul, karnını doyur..Hem de sütünü, tatlandır, şehirde bunalan, reyon avcılarına lezzet durakları yarat.
Lezzet pazarlanabilir bir meta haline geldikçe, şirketlerde bu fırsatı kaçırmıyor. Sağlıklı beslenmek, bir tüketim biçimi olmaya başladıkça, eczane kuyruklarından kopan kitleler; aktarlar, slow food zincirleri, beslenme uzmanları, keçi isithdamcılarının kapısında hizaya giriyorlar. Doğru ve güvenli beslenme bir takım uzmanların pazarladıkları bir mal haline geldikçe, köylerde hızla boşalıyor, keçiler ve insanlar, şirketlerin bant üretim sistemlerinde, dengeli beslenme pazarının hizmetkarı haline geliyorlar. Doğru ve dengeli beslenme uzmanları “doğaya bizi yaklaştırmak” için tarifeyi kum saatiyle belirliyorlar. Şehir insanının modern dünyasını süsleyen, bu sağlık obsesyonu kırlarda hayvanları ve insanları her gün daha fazla sağlıksızlaştırıyor.
Şirketlerin pompaladığı doğal beslenme özlemleri, şehirde ve kırda yaşayan insanları giderek doğadan kopartıyor. Bir kez insanlar için besin, besini üretme bilgisi, yeniden üretimi toplumun kontrolü dışına çıktığında, geriye besinin imajıyla yaşamak kalıyor. Bu lezzet pazarında da önemli olan imajlara ulaşmaktır. İşte şirketlerde bu gerçeğe göre davranıyor. Besinin bilgisini ellerine almakla kalmıyorlar keçileri ve insanları da fabrikaların içine sıkıştırıyorlar. Yerel tatlar, kitlesel bir tüketim konusu haline gelebiliyor. Bahar tazeliğinde, torosların yayla rüzgarını içinde hissettiren sıcak bir sahlep, onun özütünü oluşturan orkidelerin yok oluşunu unutturuveriyor. Sizin yerinize nasıl olsa bunu pazarlayan şirketler orkideleri düşünür. Binlerce toros yaylasında keçiler, yaylacılarla birlikte fabrikaların paryası haline geliyor. Ama olsun, on binlerce keçiye ve onlarca kişiye iş olanağı yaratılıyorlar ya. Hem daha önce tadamadığımız bir dolu lezzete ulaşabiliyoruz ya artık..Gerisi teferruat.
[1]Hürriyet Gazetesi, http://www.hurriyet.com.tr/ekonomi/10350409.asp?gid=229, 13.11.2208, 20.00
Fevzi Özlüer, Ekoloji Kolektifi
14 Kasım 2008- ekolojistler.org
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
Yazıya konu olan Hürriyet Gazetesinin haberi:
Mado 10 milyon doları keçilere yatıracak
ANKA
MADO, Maraş dondurmasındaki lezzetin sırrı olarak gösterilen keçi sütünü üretmek için, halen 1000 adet olan keçi çiftliğini toplam 10 milyon dolarlık bir yatırımla 10 bin adete çıkaracak.
Türkiye çapında mağaza sayısı 214’e ulaşan, yurtdışında ise 15 franchise mağazası bulunan MADO, salep pazarına aktif olarak girişinin yanı sıra Maraş dondurmasını Rusya ve ABD pazarına ihracına hazırlanıyor. MADO, Maraş dondurmasındaki lezzetin sırrı olarak gösterilen keçi sütünü üretmek için, halen 1000 adet olan keçi çiftliğini toplam 10 milyon dolarlık bir yatırımla 10 bin adete çıkarma hazırlığı yaptığını açıkladı.
MADO Yönetim Kurulu Üyesi Kadriye Kambur, dondurmayı sokaktan kafe ortamında oturarak yenen bir ürün haline getirdiklerinin üzerinden 15 yıl geçtiğini belirterek , şöyle dedi:
“Türkiye sokak dondurmacılığından “Cafe Dondurmacılığı” kültürüne geçişin başlangıcı sayılan Bağdat Caddesi- Caddebostan MADO’nun açılmasıyla, Türk insanı “Dondurma Cafe” geleneğiyle tanışmış oldu. Anadolu’nun bir çok ilinden mağaza açma konusunda her gün çok sayıda talep geliyor. Türkiye’de ilk mağazamızı İstanbul Bağdat Caddesi’nde açtığımız için, bu bizim için standart oldu. O yüzden Türkiye’nin herhangi bir kentinde mağaza açılışına sıcak bakmamız için yer ve konum çok önemli. O şehrin en iyi caddesinde, en iyi noktasında olması ve işletmecisinin de MADO kültürünü tümüyle benimsemiş birisi olması gerekiyor”
15 ÜLKEYE İHRACAT
Kadriye Kambur, Rusya’da mağaza açılışıyla ilgili sürecin işlediğini ve 2009 içinde faaliyete geçeceğini belirterek, şunları kaydetti:
“ İhracat pazarlarında yeni açılımlarımız olacak. Doğrudan dondurma ihracatı yapmak istemiyoruz. Bizimki bir anlamda komple mağaza ihracatı şeklinde gerçekleşiyor. Böylece MADO kültürü yanı sıra Türkiye’nin tanıtımı için mütevazi olsa da bir katkımız oluyor. Şu anda Mado dondurma yakın bölgemizde Dubai, Birleşik Arap Emirlikleri, Umman ve Cidde’de, KKTC ve Tunus’ta satılıyor. Romanya’nın ardından yakın bölgede son mağazamız Bulgaristan’da açıldı. Uzakdoğu’da ise Güney Kore, Hong Kong ve Singapur’un yanı sıra dünyanın en uzak ucunda Avustralya’da MADO kafeler hizmet veriyor”
“DONDURMANIN KALBİ ABD’YE GİDECEĞİZ”
Franchise yöntemiyle gerek yurtiçi mağaza açılışında gerekse yurtdışına yönelişte MADO standartlarını korumaya büyük önem verdiklerini ve aceleci davranmadıklarını belirten Kambur, MADO’nun en heyecan verici hedeflerinden birisi dondurmanın anavatanı sayılan ABD’ye ihracat olduğunu söyledi. Kadriye Kambur bu konuda “ ABD’den bu konuda çok talep alıyoruz. Bizim için de doğru bir pazar.Şimdiye kadar üç fuara katıldık ve orada tüketici ile MADO dondurmasını buluşturduk. Çok severek tükettiklerine şahit olduk. Fuarda inanılmaz bir satış da yaptık. Uzak olmayan bir gelecekte ABD pazarına da MADO’nun gireceğine eminiz” dedi.
“KEÇİ SÜTÜNÜN SAYISIZ FAYDASI”
MADO’nun “2002 yılı Türkiye’nin Franchising sistemini en iyi uygulayan marka” ödülüne sahip olduğunun altını çizen Kadriye Kambur, MADO dondurmanın en büyük özelliğinin keçi sütüyle yapılması olduğunu belirterek şu bilgileri verdi:
“ Keçi sütü, besin ve mineral değerleri açısından anne sütüne en yakın süt olduğu söyleniyor. Keçilerin diğer süt veren hayvanlardan daha az miktarda süt vermesinden dolayı da oldukça zor bulunan bir besin maddesi. Ayrıca keçi, yüzyıllardır kahve dahil birçok güzel aroma ve tadın insanlar tarafından keşfinde yol gösterici “akıllı-seçici” hayvan olmuştur. Bu seçicilik ona, tabiatta güzel kokulu, tatlı meyve, bitki ve yiyecekleri tercih ettirir. Haliyle bu güzel kokulu ve tatlı yiyecekler, keçinin etine ve sütüne de ayrıcalıklı tad ve rayiha verir”.
“10 BİN KEÇİLİK ÇİFTLİK KURUYORUZ”
MADO Dondurmanın üretiminde kullanılan keçi sütünün, şimdiye dek Kahramanmaraş’ta bulunan 33 bin metrekarelik fabrika civarındaki köylerden temin edildiğini aktaran Kadriye Kambur, bundan böyle MADO dondurmasının temel hammaddesi keçi sütünün, Kahramanmaraş’taki MADO çiftliklerinden sağlanacağını açıkladı ve şunları söyledi:
“MADO’nun mimarları Mehmet, Atila ve Erdal KANBUR kardeşler, ürünlerinin esas bileşenlerinden olan keçi sütünü temin için üretim çiftliği kurdular. Öncelikle Kahramanmaraş’ta bulunan Ahir Dağı’nda ilk etapta 6 milyon dolarlık ve toplam olarak da 10 milyon dolarlık bir yatırımla 600 dönümlük arazi üzerinde kurulan çiftliğin uzun vadede daha da geliştirilmesi düşünülüyor. Çiftlikte bugün itibari ile 1000 adet keçi yetiştiriliyor ve gelecek 3 yıl içerisinde de keçi sayısının 10 bin adede yükseltilmesi planlanıyor. Çiftliğin Ahir Dağı’nda kurulmasının temel nedeni, keçilerin bu bölgenin naturasında yetişen bitki, meyve ve yiyecekleri tercih etmesi ve bu bölgedeki keçi sütünün niteliğinin, MADO dondurmaları için vazgeçilmez oluşu.”