Piyasada mermer tozu ve çeşitli kimyasallarla üretilen sahte gübreler kol geziyor. Tarım il müdürlükleri tarlalarda büyük bir verim kaybına neden olan ve sağlığı da tehdit eden sahte gübre konusunda çiftçiyi uyarmak için alarma geçerken, sahteciler ise paraya para demiyor. Piyasada 950 ile bin TL arasında fiyatlarla satılan gerçek gübrelerin sahtelerini 100 TL gibi bir maliyetle üreten sahteciler, üretimlerini sadece 50 TL daha ucuza piyasaya sürüyor. Sahte gübrenin Türk tarımı için büyük bir tehdit oluşturmaya başladığını belirten gübre üreticileri, organize bir iş olduğu için sahtecilikle mücadelede zorlandıklarını açıklıyor.
Çiftçiler alet oluyor
Bağfaş Gübre Fabrikaları yetkililerinden Semih Kırmızı, gübrede sahteciliğin tahminlerin bile ötesinde bir büyüklüğe sahip olduğunu açıklıyor. Kırmızı, sahtecilerin bir çimento karma mikseri, kurutma ve paketleme bandı ile seri üretim yaptığını belirtiyor.
Gübre satışının Türkiye’de Tarım Bakanlığı’nın kurduğu denetim sistemi sayesinde sadece yetkili bayiler tarafından yapıldığını ancak sahtecilerin geliştirdikleri yöntemlerle bunun da üstesinden geldiğini kaydeden Semih Kırmızı, şu açıklamayı yapıyor:
“Bayiler, ‘Piyasada hacze gidecek ucuz mallar dolaşıyor’ gibi hikâyelerle kandırılıyor. Öte yandan çiftçi de dolaylı olarak işe dahil ediliyor. Önce çiftçinin hububatını satın alınıyor. Hububatı iyi bir fiyat teklifi vererek alan sahteciler ödeme günü geldiğinde ise ‘Para yok onun yerine sana alacağın karşılığında gübre verelim’ diyor. Zor durumda olan çiftçi de çaresiz bunu kabul ediyor. Sonra o da elindeki malı satarak nakde çevirmeye çalışıyor. Böylece sahte gübre çok rahat tarlalara kadar ulaşıyor.”
Özel Gübre Üreticileri ve İthalatçıları Derneği Genel Sekreteri Sebahattin Emül de ithalatçı ve üretici firmaların büyük bir emekle tarıma kazandırdığı gübrelerin, taklit ambalajlar ve farklı karışımlarla çiftçilere satıldığını belirtiyor.
Büyük mücadele var
Sebahattin Emül, “Sahte gübreler ağır metaller, bitkinin ve toprağın ihtiyacı olmayan maddelerden yapılıyor. Gerçekleri ile hemen hemen aynı fiyata satılan sahte gübreler, sahtekârların çok yüksek miktarlarda para kazanmalarına sebep oluyor. Tarım il müdürlükleri sahte ürünlerle büyük mücadele veriyor” diye konuşuyor.
Yeraltı kaynakları da kirleniyor
Ağır metaller de içeren sahte gübreler yeraltı kaynaklarını kirletiyor, verimi düşürüyor ve zararlı kimyallar nedeniyle insan sağlığına da zarar veriyor. Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Bölümü Başkanı Prof. Dr. Sait Gezgin, gübrenin sahte olup olmadığının ancak laboratuvar analizleri ile anlaşılabildiğini belirtiyor.
Potasyum sülfat yerine mermer tozu
Bedava olan mermer tozu çok pahalı olan potasyum sülfat yerine kullanılıyor.
Magnezyum sülfat, beş kat daha pahalı olan mono amonyum fosfat yerine kullanılıyor.
Amonyum sülfat öğütülüp boyanarak markaların taklit ambalajlarıyla satılıyor.
Kaynak : Radikal – 25 Ekim 2010