İstanbul Sanayi Odası’nın (İSO) “Türkiye’nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu Araştırması”nda uzun yıllar, üçüncü sırada yer alan Tekel, içki bölümü özelleştirildikten ve yabancı sigara şirketleri pazarda büyüdükten sonra hızla listenin alt sıralarına indi.
‘Sigaranın kovboyu’ olarak bilinen Philip Morris’in Türkiye’deki şirketi Philsa, 26’ncı sıraya yükselirken Tekel, 8 basamak geride kaldı.
TÜRKİYE’nin en büyük sanayi kuruluşlarından ‘Tekel Tütün, Tütün Mamülleri, Tuz ve Alkol İşletmeleri’ (Tekel) bir zamanlar Türkiye’nin en büyük sanayi kuruluşları sıralamasında zirveye çok yakındı. İstanbul Sanayi Odası’nın (İSO) hazırladığı “Türkiye’nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu Araştırması”nda uzun yıllar üçüncü sırada yer alan Tekel, içki kısmı özelleştirildikten ve yabancı sigara şirketleri pazarda büyüdükten sonra hızla bu listenin alt sıralarına geriledi.
Tekel, 1993’ten 1998’e kadar Türkiye’nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu listesinde hep üçüncü sırada yer aldı. Önce yabancı sigara üreticilerinin pazara girmesi, 2003’te de içki bölümünün satılmasıyla Tekel, 500 Büyük Sanayi Kuruluşu listesinde ilk 10’dan hızla
uzaklaştı. Son olarak 2006’da da 34’üncü sırada yer aldı. Tekel bu sıraya 882 milyon 660 bin 287 YTL’lik cirosuyla geldi. Sigarada Tekel’in en büyük rakibi Philsa Philip Moris Sabancı Sigara ve tütüncülük Sanayi ve Ticaret A.Ş. (Philsa A.Ş.) ise 2006’da
1.092.706.129 YTL’lik üretimden satış cirosuyla bu listede 26’ıncı sarada yer aldı ve ilk kez Tekel’i geçti.
PHİLSA GEÇEN YIL YOKTU: Türkiye’nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu Listesi’nde 2006’da Tekel, adı açıklanmayanlar arasında 34’üncü sırada yer aldı. Bu listede 26’ıncı sırada yer alan Philsa A.Ş. ise 2005 listesinde yer almamıştı. Philsa’nın bağlı bulunduğu ABD merkezli ve kovboylu Marlboro reklamlarıyla hatırlanan Philip Morris, 2004 yılı
verilerinin Türkiye’de açıklanmasını istememişti. 1999’dan itibaren 500 büyük listesine giren Philsa A.Ş. 2000 yılında 20’inci, 2001’de 24’üncü, 2002’de 21’inci, 2003’te 22’inci, 2004’te de 24’üncü olmuştu.
PİYASA AKTÖRÜ OLDUK: 500 Büyük Sanayi Kuruluşu listesinde adı açıklanmayan kamu kurumu olarak ’34’üncü sırada yer alan Tekel’in Genel Müdürü Fahri Arıkan, “2003 sonuna kadar alkollü içecek bölümümüz vardı. O özelleştirildi ve 2004’ten sonra doğal olarak listede geriledik” dedi. Şu andaki ciroda da sigara dışında yaklaşık yüzde
10’luk bir bölümde tuz v.b. ürünler bulunduğunu söyleyen Arıkan, “Pazar payında Philsa A.Ş. bizden 4-5 puan önde. Tekel tek başına piyasanın hakimi olduğu bir yapıdan piyasanın aktörü haline geldi. Artık tamamen ticari kurallara çalışıyoruz. Yapısal değişim yaşadık. Dağıtımda da pazarlama odaklı uyulamalara geçtik ancak kamu şirkti
olduğumuz için çok da esnek değiliz” diye konuştu.
Arıkan: Pazar payımız yüzde 37.5
TEKEL Genel Müdürü Fahri Arıkan, “bir piyasada genellikle kamu şirketi varsa özel sektör şirketlerine göre avantajlıdır” anlayışının bu piyasa için geçerli olmadığını, özel sektör şirketlerinin her açıdan çok daha esnek ve hızlı olabildiğini, kamu şirketi olan Tekel’in ise rekabette birçok dezavantajla mücadele ettiğini anlattı. Arıkan şunları söyledi: “Her yıl ortalama yüzde 8-10 pazar kaybediyorduk. Bu süreç durdu ve 2006’da sadece yüzde 1 pazar kaybettik. Ayrıca tekrar piyasa lideri olmayı da hedefliyoruz. Pazar rekabete açıldıktan sonra ‘Tekel hızla geriler’ diye bekleniyordu bu beklenti artık duruldu.
Tekel’in 2006 pazar payı yüzde 37.5 oldu ki o negatif beklentilere göre yüzde 30’un da altına inmesi gerekiyordu.”
21.07.2007 01:47 [919068]
http://www.haberler.com/sigaranin-kovboyu-hizli-buyudu-tekel-sigara-y…
Bir Yorum
yagiz inseloz
bir vatandaş olarak diyebileceğim tek şey var: Özelleştirmeye hayır!…