Dünya tarımı ve beraberinde Türkiye tarımı şirketlerin hizmetine sunuluyor. Gıda sayıları bir elin parmakları kadar olan çokuluslu şirketlerin denetimine giriyor. Çiftçiler ve köylüler topraklarından kovuluyor. Şirket tarımcılığının önünü açaçak Lisanslı Depoculuğa sağlanan büyük teşvikle ilgili haberi yayınlıyoruz.
Amacımız konunun okurlarımız tarafından tartışılması.
Lisanslı depolar geliyor; çiftçi mahsulü, fiyatı yükselince satacak
Milyonlarca çiftçi artık hasat ettiği ürünü hemen satmak zorunda kalmayacak.Devrim niteliğindeki yeni düzenleme ile artık üretici hububat, bakliyat ve fındık gibi dayanıklı mahsulünü belli bir ücret karşılığında lisanslı depolara kaldıracak. Buradan verilecek sertifika ile acil ihtiyaçlar için bankadan kredi çekilebilecek. Çiftçi, depodaki ürününü fiyat yükseldiği zaman satabilecek. Böylece mahsulü hasat zamanı düşük fiyattan vermek zorunda kalmayacak. Lisanslı depolar 5 yıl vergiden muaf olacak. Üreticinin depo kira bedelini de 5 yıl devlet ödeyecek.
2005 yılında kanunu çıkan, ancak bir türlü uygulamaya geçmeyen lisanslı depoculuk nihayet başlıyor. Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO) ile Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) bu amaçla bir şirket kurdu. Yüzde 49’u TOBB, yüzde 48’i TMO, yüzde 2’si Tarım Kredi Kooperatifleri Merkez Birliği ve yüzde 1’i de UMAT (Umumi Mağazalar Türk AŞ) ile Gümrük-Turizm’e ait olan şirket, ilk etapta çeşitli illerde toplam 250 bin ton kapasiteli depo kuracak. Toplamda ise 500 milyon dolarlık harcama ile 2 milyon ton kapasiteli yatırım planlanıyor.
Lisanslı depolarda öncelikle, hububat (buğday-arpa), pamuk ve fındık depolanacak. Arkasından diğer ürünler için de hazırlık yapılacak. Lisanslı depoculuk yapan şirketler, gelir vergisinden 5 yıl muaf tutulacak. Sistemi oturtmak için ilk beş yıl çiftçinin vermesi gereken kira bedelini de devlet ödeyecek. TOBB Başkan Yardımcısı ve Ankara Ticaret Borsası Başkanı Faiz Yavuz, “Biraz geç kaldık ama modern dünya ile aynı kulvara çıkıyoruz. Lisanslı depoculuğun temellerini atıyoruz. Üreticimiz artık sertifikası ile borsada satış yapacak.” diye konuştu.
Yavuz, bu sene devletin bütçeden çiftçiye 5 milyar TL kaynak ayırdığını, ancak yanlış destekleme politikalarından dolayı bundan kimsenin memnun olmadığını kaydetti. Lisanslı depoculuk ile artık bu sorunun ortadan kalkacağını bildirdi. Yavuz’un verdiği bilgiye göre Ankara’da planlanan 40 bin tonluk deponun ihalesi bu hafta sonuçlanacak. İlk depolar Ankara, Konya, Tekirdağ, Aydın, Karaman, Çorum, Şanlıurfa, Sivas ve Diyarbakır’da yapılacak. Bu depolar 2010 yılında hizmete girecek.
HUBUBAT VE FINDIK, YATIRIM ARACI OLUYORLisanslı depoculukla birlikte hububat ve fındık yeni bir yatırım aracı haline geliyor. Depolar faaliyete geçtiğinde, ürünün hasat döneminde piyasaya yığılması önlenecek. Böylece üretici fiyat spekülasyonlarına karşı korunacak. Çiftçi mahsulünü fiyatın yükseldiği sezonda satabilecek. Üretici, depoya kaldırdığı ürün için verilen sertifikayla bankalardan kredi çekebilecek. Öte yandan bu sertifikalar, tarım borsalarında tıpkı hisse senetleri gibi alınıp satılabilecek. Böylece ürün değerini borsada bulacak, finans kesiminden de sektöre ciddi bir kaynak akması sağlanacak.
Sistemin avantajları
ÜRETİCİ, malını hasat döneminde ucuz fiyattan satmak zorunda kalmayacak.
ÇİFTÇİNİN, piyasadaki fiyat spekülasyonlarına karşı korunması sağlanacak.
İHTİYAÇ duyulduğunda bankalardan kredi çekilebilecek.
ÜRÜN sertifikaları, hisse senedi gibi alınıp satılabilecek.
TARIM borsaları, gerçek anlamda borsa gibi çalışmaya başlayacak.
DEPODAKİ ürünler, bozulma ve çürüme gibi risklere karşı sigortalı olacak.
DEVLET, lisanslı depolara verilen ürünlerin kirasını 5 yıl boyunca karşılayacak. ZAMAN
HÜSEYİN SÜMER
23 Haziran 2009, Salı- Zaman