Üretim merkezlerinde sözleşmeye bağlanmaksızın veya sözleşme fazlası tütün üreten ve tütünlerini pazarlamak isteyen üreticiler, 31 Mayıs mesai bitimine kadar bulundukları il veya ilçedeki ziraat odalarına Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu (TAPDK) tarafından belirlenen Sözleşme Dışı Tütün Üretim Bildirim Formu ve Ziraat Odasından alınacak çiftçi belgesi ile başvuracak. Ziraat odaları yapacakları incelemenin ardından başvuruları Sözleşme Dışı Tütün Üretim Bildirim Listesine kaydederek, yazılı ve elektronik ortamda 15 Haziran’a kadar TAPDK’ya bildirecek. TAPDK, sözleşme dışı üretici tütünlerine ait bilgileri 22 Hazirana kadar Ege İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterliği Tütün İhracatçıları Birliğine göndererek alıcılara duyuracak. Sözleşme dışı üretilen tütünlerin fiyatlarının hesaplanmasına esas tespit çalışmaları 20 Ağustos 2010 tarihi itibarıyla sonlandırılacak.
TAPDK’nın 2010 Ürün Yılında Sözleşme Dışı Üretilen Tütünlerin Açık Artırma Yöntemi İle Alım Satımına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurulu Kararı Resmi Gazete’de yayımlandı. Buna göre TAPDK, 2010 ürün yılında sözleşmeye bağlanmaksızın üretilen tütünler ile sözleşme yapılmasına rağmen sözleşmeden fazla üretilmiş ve alıcısı tarafından satın alınmayan tütünlerin, açık artırma yöntemi ile satılması için gerekli olan açık artırma merkezlerinin kurulamaması nedeniyle, alım-satım işlemlerinin gerçekleştirileceği esaslar belirlendi. Tütün üretimi yapılan il ve ilçelerde yer alan Türkiye Ziraat Odalar Birliği’ne bağlı ziraat odaları, kendi hizmet bölgelerindeki muhtarlıkları Karar’ın ilanından itibaren 7 gün içinde bu Karar’dan haberdar edecekler. Üretim merkezlerinde sözleşmeye bağlanmaksızın veya sözleşme fazlası tütün üreten ve tütünlerini pazarlamak isteyen üreticiler, 31 Mayıs 2011 günü mesai bitimine kadar bulundukları il ve ilçedeki ziraat odalarına şekli ve içeriği Kurum tarafından belirlenen Sözleşme Dışı Tütün Üretim Bildirim Formu ve Ziraat Odasından alınacak çiftçi belgesi ile başvuracak.
İlgili ziraat odaları, yapılan başvuruları incelemek suretiyle tütün çiftçisi olan üreticileri, şekli ve içeriği Kurum tarafından belirlenen Sözleşme Dışı Tütün Üretim Bildirim Listesine kaydederek, yazılı ve elektronik ortamda 15 Haziran 2011 tarihine kadar Kuruma bildirecek. Kurum tarafından, sözleşme dışı üretici tütünlerine ait bilgiler 22 Haziran 2011 tarihine kadar Ege İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterliği Tütün İhracatçıları Birliğine gönderilmek suretiyle alıcılara duyurulacak. Açık artırmalı satışlara katılmak isteyen Tütün Ticareti Yetki Belgesi sahibi gerçek ve tüzel kişiler, Ege İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterliği Tütün İhracatçıları Birliğine veya Kuruma başvurarak sözleşme dışı üretim yapan üretici listesini temin edebilecek.
-HER GRAD TÜTÜN İÇİN AÇIK ARTIRMA BAŞLANGIÇ FİYATI KURUL TARAFINDAN BELİRLENECEK-
Bölgeler itibarıyla her grad tütün için açık artırma başlangıç fiyatı Kurulca belirlenerek, Resmî Gazete’de yayımlanacak, üretici ve alıcıların bilgisine sunulacak. Tütün ticareti yetki belgesine sahip gerçek ve tüzel kişiler, açık artırma yöntemi ile satın almak istedikleri tütünlerin Amerikan Grad sınıflandırma sistemine göre tespitini yapıp fiyatını belirleyerek, fiyat tekliflerini ve kendilerini temsil edecek vekillerine ait bilgileri kapalı zarf ile 7 Temmuz 2011 tarihi mesai bitimine kadar Kuruma bildirecek. Alıcı talebi olması halinde fiyat teklifi verme süresi Kurumca uzatılabilecek.
-BÖLGELERİN FİYAT TEKLİFLERİ BÖLGELER İTİBARİYLE KURUL TARAFINDAN BELİRLENECEK-
Bölgeler için verilecek fiyat teklifleri, bölgeler itibari ile Kurulca belirlenecek Kapa nevi açık artırma başlangıç fiyatından düşük olamayacak. Alıcı, satın almak istediği üretici tütünlerinin tespit çalışmalarını kendi belirleyeceği bir program dahilinde gerçekleştirecek. Kurum gerekli gördüğü hallerde, açık artırma başlangıç fiyatına esas olacak tespit çalışmasını yetkilendireceği tütün eksperlerine yaptırabilecek. Kurumca görevlendirilecek uzman her bir üretici tütünü için verilen fiyat tekliflerini alıcıların ve üreticilerin veya temsilcilerinin huzurunda ilan edecek, bilahare açık artırmaya katılan alıcıların vermiş olduğu en yüksek fiyat teklifinden açık artırmayı başlatacaktır. Açık artırmada alıcıların her bir artırım işareti 10 Kr fiyat artışına karşılık gelecek olup, tütünler en yüksek fiyatı veren alıcı adına tescil edilecek. Üretici ve alıcının veya vekillerinin artırmalı satışı takiben tescil defterini imzalaması suretiyle satış işlemi tamamlanmış olacak. Açık artırmanın hangi tarihte yapılacağı alıcı ve üreticilere Kurum tarafından duyurulacak. Açık artırma yapılacak yer, tütünlerin bulunduğu mahal ve işin gerekleri de dikkate alınarak, Kurumca görevlendirilecek uzman tarafından belirlenecek.
-CEZAİ ŞART-
Alıcı ve üretici talepleri ile menfaatleri, işin hacmi ve bu gibi hususlar göz önüne alınarak, gerektiğinde alıcının tespit çalışmaları, fiyat teklifi alma, tekliflerin ilanı, açık artırmalı satışlar, tescil ve bu gibi tüm işlemler aynı gün içinde yapılabilecek. Alıcı, adına satışı tescil edilen tütünlerle ilgili tescil defterini imzalamaktan kaçınamayacağı gibi, artırmalı satışlarda adına tescil edilecek tütünleri, tescil tarihini izleyen on iş günü içinde tesellüm etmek ve bedelini üreticiye ödemek zorunda.
Üretici, satışı tescil edilen tütünleri ikametgahının bulunduğu ilçe sınırları içinde alıcı tarafından gösterilecek tesellüm merkezinde teslim etmek zorunda olacak. Alıcının belirleyeceği tesellüm merkezinin, üreticinin ikametgahının bulunduğu ilçe sınırları dışında olması halinde, ilçe sınırlarını aşan kısımlar için alıcı tarafından üreticiye nakliye ücreti ödenecek. Alıcılar, satın alarak tesellümünü yaptıkları tütünler için bu Kararda adı geçen Yönetmeliğin ekinde yer alan yaprak tütün tartı ve fiyat pusulası, üretici hesap pusulası ve üretici hesap pusulaları paftasını usulüne uygun olarak tutacaklar ve üretici hesap pusulaları paftasının bir nüshasını tesellümü takip eden yirmi iş günü içinde Kuruma gönderecekler.
Alıcı, adına tescili yapılan tütünleri zamanında tesellüm etmemesi veya ürün bedelini ödememesi halinde üreticiye, tescili yapılan tütün denk sayısının tescil fiyatı ile çarpımının Ege tarzı kalıp şeklinde denklenmiş tütünler için 10 katı, Rumeli tarzı denklenmiş tütünler için 4 katı, İskenderiye tarzı denklenmiş tütünler için 6 katı tutarında cezai şart ödemeyi kabul etmiş sayılacak.
-TESCİL İŞLEMİNİN GEÇERSİZ SAYILMASI
Üreticinin açık artırmada oluşan fiyatı kabul etmeyerek tescil defterini imzalamaktan kaçınması halinde tescil işlemi geçersiz sayılacak. Bu gibi durumlarda üretici aleyhinde herhangi bir yaptırım söz konusu olmayacağı gibi, ilgili üretici tütünleri alıcı çıkması halinde tekrar açık artırmaya konu olabilecek. Tütünlerin tesellümü aşamasında üretici ile alıcı arasında anlaşmazlık ortaya çıkması halinde, Tütün Üretimi, İşlenmesi, İç ve Dış Ticareti ile İlgili Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik’in “Anlaşmazlıkların Çözümü” başlıklı 12’inci maddesi hükümleri uygulanacak. Artırmalı satışlarda tütünlerini pazarlamak için başvuran üreticiler ve artırmalı satışlara katılacağını bildiren Tütün Ticareti Yetki Belgesi sahibi gerçek ve tüzel kişiler ile vekilleri bu Karar hükümlerine uymayı kabul etmiş sayılacak. Sözleşme dışı üretilen tütünlerin fiyatlarının hesaplanmasına esas tespit çalışmaları 20 Ağustos 2010 tarihi itibarıyla sonlandırılacak. Açık artırma başlangıç fiyatları hesaplanan ve açık artırmalı satışta alım-satımı gerçekleşmeyen üretici tütünlerine, daha sonra alıcı talebi olması halinde açık artırmalı satış işlemleri tekrarlanabilecek.
Kaynak : www.haberx.com – 18 Mayıs 2011
Bir Yorum
cengiz şahin
” Auction – Açık Artırma ” ile satış sistemi , ekici başına ortalama 130 dönüm arazide ( Ltf. Bknz ; http://www.karasaban.net/organik-tutun-birlesik-devletler-icin-bir-umut-isigi/ – http://www.karasaban.net/turk-tipi-oryantal-sigara-harmanlarinin-gelecegi-cengiz-sahin/ ) tütün yetiştiren A.B.D li Tütün Çiftçisi için geliştirlmiş olan ve uygulanabilirliği ancak bu gibi büyük alanlarda tütün yetiştirilmesine bağlı olan bir sistemdir .
Bu sitemin ülkemizde de uygulanabilir olması 4733 sayılı yasa çıkarılırken gündeme gelmişti ! Bu sitemin ülkemizde de uygulanabilmesi için , önce !!! tütün köylülerinin ” ekici birlikleri ” ni oluşturması ve tütün köylüsünün elindeki ürünü bu birlikler aracılığı ile toplu olarak pazarlaması sağlanacaktı .
Oysa ülkemizdeki ” Tütün – Sen ” gibi birlikler , ” sendika ” adı ile yapılandıkları için olsa gerek , engellenmeye bile çalışılmaktadır . Eğer bu birliklerin sendikal yapı içinde örgütlenmesi istenmiyor ise o zaman devlet ( ilgili kurum ) gereken düzenlemeyi yapar ve bu birlikler hangi yapılanma ile oluşturulacak ise o sistem oluşturulur , değil mi ?!!!
25.12.1969 tarihl , 1196 sayılı kanun ( TÜTÜN TARIM SATIŞ KOOPERATİFLERİ VE BÖLGE BİRLİKLERİYLE TÜRKİYE TÜTÜN TARIM SATIŞ KOOPERATİFLERİ GENEL BİRLİĞİ KANUNU ) 1177 nin ortadan kalkması ile birlikte mülga edildi ! ( kaldırıldı ) Acaba bu kanun yerine ne getirildi ?!!! 4733 olabilir mi ? Ben sorunca bana öyle diyorlar ! Peki 4733 sayılı kanun içinde bu konu ile ilgili olarak ne denilmektedir ?! Açın kendiniz bakın artık !!!
4733 e göre , bu birliklerin oluşturulması için TAPDK GÖREVLENDİRİLECEKTİ !!! Acaba bu birliklerin kurulmasından vaz mı geçilmiştir ?! Yoksa TAPDK nın yapacak daha önemli işleri mi vardır ?!
Bir Tütün Eksperi olarak benim bu konuları araştırmam hiç bir şey ifade etmiyor ! Asıl işi Ülkemizdeki ” Tütün Sektörü ” nü düzenlemek olan kurumlar bu sorunların çözümü için çaba harcamalıdırlar !
Bu arada TAPDK nın açılımı ; ” TÜTÜN VE ALKOL PİYASASI DÜZENLEME KURUMU ” dur !
Auction – Açıkartırma sistemi ile Tütün Köylüsü ürününü daha yüksek fiyata satabilir değil mi ?! O zaman niye köylüyü ” sözleşme ” ile bağlıyorsunuz ?! Eminim Tütün Köylüsünü korumak içindir !!! Çünkü bu sistem, aç kaldığı için bildiği tek işi yapan , yani tütün yapmak zorunda kalan köylüyü korumak adına uygulanmaktadır . Elinde Tütünü kalmasın diye ! Peki kimse almazsa ne oluyor ?!
1/2 dönüm ile 1 dönüm arasındaki arazide bile tütün yapan köylüler vardı bir zamanlar , en azından okul öncesi çocukları ve ailenin yaşlıları aile bütçesine katkı sağlasınlar diye . Eminim artık okul öncesi çocuklar parklarda salıncağa biniyor , yaşlılar ise evin verandasında ” sütlü neskayfe ” lerini yudumluyorlardır .
Bu memleketin gereksiz büroklarına saygılarımla !!!
Gerekli Büroklara sözüm yok , ancak onları da zayıf kaldıkları için eleştiriyorum !!!
Auction sistemi ile tütün satmaya çalışanlara da , tütün almaya çalışanlara da Allah kolaylık versin , ne diyeyim ?!
İlgilenenler için ayrıca ekliyorum ; http://www.karasaban.net/turk-tipi-oryantal-tutun-%e2%80%9c-nicin-desteklenmeli-cengiz-sahin/
Değerli okurlara selam ve saygılarımla ,
Cengiz ŞAHİN
13. Dönem Tütün Eksperi