Çeviri: Özge Güneş
La Via Campesina, Halkların Gıda Egemenliği ve Çokuluslu Ülkelere Karşı Uluslararası Eylem Günü vesilesiyle “Tohumlar için Küresel Kampanya, İnsanlık Hizmetinde Halklar’ın mirası” kampanyasını yeniden başlatıyor.
(Harare, 16 Ekim 2018) Köylülerin tohumları, insanlığın hizmetinde halkların bir mirasıdır. Bunlar küresel gıda üretiminin temelidir ve köylülerin üretmesini, tüketicilerin ve vatandaşların sağlıklı ve çeşitli gıdalara ulaşmasını sağlar. Tohumlar, ata kültürlerimizi devam ettirmemizi ve köylü kimliğimizi savunmamızı sağlıyorlar.
Ancak, yaşamın bu tohumları, zengin ülkelerin tohum politikaları, serbest ticaret anlaşmaları ve endüstriyel tarım tarafından tehdit edilmektedir. Endüstriyel tarım, tohum verimini “iyileştirme” bahanesiyle, oluşması 10000 yıl süren -köylüler sayesinde- tohum çeşitliliğinin dörtte üçünün kaybına neden olan ve ortadan kaldıran, homojenize edilmiş, toprağı yoksullaştıran ve tekelleşmiş tohumları olan bir neo-liberal tohum sistemi yaratmıştır.
Üç şirket, Monsanto-Bayer, Syngenta-ChemChina ve Dupont-Dow, dünyadaki ticari tohumların % 50’sinden fazlasını kontrol ediyor -herbisitlere ve böcek ilaçlarına dirençli üretim için giderek artan şekilde genetiği değiştirilmiş tohumlar. Dünya Ticaret Örgütü, Dünya Bankası ve IMF’nin baskısıyla yapılan serbest ticaret anlaşmalarıyla, UPOV standartları gibi tohum koruma kanunları,ıslahçı hakları gibi kanunlarla tohum yetiştiren şirketlerin haklarını koruyan sadece kendi tohumlarının dolaşımına izin veren bir tohum sistemi yaratarak, yerel çiftçilerin tohumları biriktirme, paylaşma, bağışlama ve satışını yasaklamakta,cezalandırmaktadır.
Böylece, çiftçiler yerel tohumlarının çoğunu kaybetmekte, tohum mirasının savunulması ve paylaşılması nedeniyle tutuklanmakta, ve tohumlarının gasp edilmesi riski ile karşı karşıya kalmaktadır. Biyolojik çeşitlilik, çokuluslu şirketler tarafından geliştirilen kimyasal gübreler, hibrit tohumlar ve genetik olarak değiştirilmiş organizmalar kullanılarak yok edilmektedir. Vatandaşlar, sağlıklı ve çeşitli gıdalara ulaşmakta zorluk çekmektedir.
La Via Campesina ve müttefikleri bu durumu değiştirmek için mücadele etmektedir. Dünyanın dört bir yanındaki La Via Campesina ve üye örgütleri eğitim, öğretim, karşılıklı destek ve tohum değişiminde çalışmalarını hızlandırmaktadır. Bu amaçla biyogüvenlik ve genetik kirlenmeye karşı çiftçilerin tohumlarını saklama, kullanma, değiştirme, satma ve koruma haklarını garanti altına almak için ulusal yasalar ve uluslararası düzenlemeler için mücadele ediyoruz. Tohum tarihi üzerine kitaplar yazıyor, çalışmalar yürütüyor ve haritalandırma çalışmaları yapıyoruz. Ayrıca, agroekoloji okulları kuruyor ve köylü tohum alışverişi fuarları düzenliyoruz. Ekonomik, ekolojik ve kültürel açıdan tehlikeli çeşitleri reddetmek ve işlemek istediğimiz tohum çeşitlerini seçmek için kendi kaderimizi tayin hakkımızı kullanıyoruz. Bunlar, Gıda ve Tarım için Bitki Genetik Kaynakları Uluslararası Anlaşması ve Cenevre’deki İnsan Hakları Konseyi tarafından kabul edilen Birleşmiş Milletler Köylü Hakları Bildirgesi tarafından onaylanan haklardır. Bu aynı zamanda, vatandaşlar için sağlıklı gıda sağlamak, biyoçeşitliliği korumak ve gıda egemenliğini sağlamak için tek yoldur.
Bu ruh ile, 2001 yılında Roma’da, yerel tohumların korunması, bakımı ve değişimi için geleneksel sistemlerin kurtarılması ve köylülerin tohumlar üzerindeki devredilemez haklarını desteklemek amacıyla insanlık hizmetindeki halkların bir mirası olan Uluslararası Köylü Tohumları Kampanyası’nı başlattık. Bu sene 16 Ekim 2018’de, Dünya Gıda Egemenliği ve Çokuluslu Eylem Günü vesilesiyle bu kampanyayı yeniden başlatıyoruz ve “Bir Tohuma Sahip Çıkın” kampanyasını başlatıyoruz.
Her bir köylü, köylü ailesini veya topluluğunu çeşitli bitki veya hayvan tohumlarını sahiplenmeye; bu tohumun koruyucusu olmaya; yayılmasını, çoğaltılmasını ve dağıtılmasını sağlamaya ve tohumların haklarının toplu olarak savunulmasını sağlamaya çağırıyoruz. Böylelikle, geniş bir köylü tohumları ağı oluşturarak, nadir bulunan türleri koruyacağız ve üretimi halkın gıda egemenliğine doğru genişleteceğiz.
Bir tohum sahiplenerek, köylü aileleri kimliklerini ve topraklarını korurlar; köylü yaşam tarzlarını teyit ederler. Tohum yönetiminin tarihsel hafızasını ve kalıtsal kültürünü iddia ederek, daha fazla tohum ve daha iyi kalitede gıda, lezzet ve besin değerine sahip gıdaların mucizesini yeniden üreten bir kentsel ve kırsal ekolojik tarımı teşvik ederler.
Hiçbir hükümet yaptırımı, çiftçilerin tohumlarını kullanma, paylaşma ve satma konusundaki kolektif haklarını kısıtlayamaz. Çiftçiler arasındaki serbest muvafakat, kısıtlama olmaksızın uygulanmalıdır.
La Via Campesina
Tohum olmazsa tarım da olmaz; tarım olmazsa, yiyecek de olmaz ve gıda olmazsa, hiç bir halk da olmayacaktır.
Biz halklarımızı beslemek ve dünyayı değiştirmek için hareket inşa ediyoruz.