Dünyada gıda konusu, üretim tarafında iklim değişikliği, talep tarafında ise artan nüfusla endişe kaynağı. Yapılan araştırmalar 2050 yılında dünyada 9 milyar kişiye ulaşacağımızı ve gıda yetmezliği sorunu yaşayacağımızı gösteriyor. Bu yılki Davos (World Economic Forum) oturumlarının da en ilgi çekeni doğal kaynaklar konulu olanlardı. Hatta World Economic Forum’un kısaltması WEF, Water (su), Energy (enerji) ve Food (yiyecek) olarak açılımlandırıldı neredeyse. Gelişmiş ülkelerin dahi gıdayla yatıp kalktığı bir ortamda Türkiye için Güneydoğu Anadolu Projesi’nin (GAP) tarım ayağı daha da önem kazandı. GAP 1989’da uygulamaya sokuldu. Ancak projenin sulama ayağı beklentileri karşılamaktan hala çok uzak. Mevcut durumda 340 bin hektar sulanabiliyor.
Ak Parti Hükümeti döneminde, bütçe dengelerinin sağlanması ve makro ekonomik göstergelerin düzelmesine bağlı olarak, GAP Acil Eylem Planı yürürlüğe konuldu.
Rekolte 6 milyar doları bulacak
Geçen hafta Ali Sabancı’nın davetiyle gittiğimiz Bingöl’deki Callpex Çağrı Merkezi’nin açılışında tanıştığım GAP’tan Sorumlu Devlet Bakanı Cevdet Yılmaz’la son gelişmeleri konuştum. Yılmaz, 2012 sonuna kadar GAP’a 27 milyar TL yatırım yapılacağını söylüyor. Bu parayla ulaşım yatırımları yanı sıra sulama alanı 340 bin hektardan, 500 bin hektara çıkarılacakmış. Yeni sulama alanlarının ağırlıklı bölümü Diyarbakır, Şanlıurfa, Mardin ve Batman bölgesinden oluşacak. Yılmaz’ın anlattıklarına göre sulamanın yeterli hale gelmesiyle bölgede tarım çeşitlenecek, alınan ürün miktarı artacak ve sadece bu dört ilde tarımsal rekolte senelik 6 milyar doları bulacak. Bakalım AK Parti bu taahüdünü yerine getirecek ve GAP’ı bitirebilecek mi? Yoksa GAP zengini Türkiye Mısır’ı, pirinci ithal etmeye devam mı edecek?
Gençlere kitap gönderiyor
Cevdet Yılmaz, bildiğimiz siyasetçilerden oldukça farklı bir profil çiziyor. Yılmaz, Bingöl’de yolunu kesip iş isteyen gençlere kitap gönderiyor. ‘Üniversiteyi kazanın önce, sonra iş bulacağım söz’ diyor. Bingöl, 2007 seçimlerinde yüzde 72, referandumda ise yüzde 95.3’lük evet oylarıyla AK Parti’ye en çok oyu veren kent oldu. Yılmaz, bu oyun karşılığını vermek, doğduğu şehre yatırım çekmek için kolları sıvamış. Benimle sohbet ederken bir yandan da Ali Sabancı’dan sonra Bingöl’e yatırıma ikna ettiği iş adamı Sütaş’ın patronu Muharrem Yılmaz’ı karşılamaya hazırlanıyordu.
* GAP’ın enerji ayağına çok büyük yatırımlar yapıldı. Ama sulama boyutunda geri kalındı. AK Parti iktidarı GAP’ı bitirebilecek mi?
Ana unsurlarını bitireceğiz inşallah. Hükümetimizin 2008’de GAP Acil Eylem Planı’nı ilan etmesiyle çalışmalar hızlandı. 2012 sonuna kadar sulanabilir alanı 500 bin hektara çıkaracağız. Dicle Kral Kızı, Urfa ovaları, Nusaybin ve Batman sulamaları yapılacak. Silvan Barajı’nın temelini atacağız. Böylece sulama yeterince artırılamadı argümanı kalkacak ortadan. GAP‘ın ulaştırma ayağında da çok ciddi yatırımlar yapıyoruz.
* Mısırımız yurtdışından geliyor, pirinci Amerika’dan alıyoruz. Cumhuriyet tarihinin en büyük projesini yapıp gıda ürünleri ihraç edelim derken neden her şeyi ithal eder hale geldik?
Bazı şeyleri ithal ediyoruz doğru. Ama unutmayın ki Türkiye net tarım ihracatçısı bir ülkedir. Küresel ısınmanın yaşandığı, gıda fiyatlarının, dünya nüfusunun arttığı bir ortamda tarım stratejik sektör haline geldi. Gıda güvenliği 21. yüzyılın en kritik konusu. GAP’ı tamamladığımızda Türkiye’nin gıda güvenliğini sağlamış olacağız. Acil eylem planının hemen arkasından ikinci etabı devreye sokacağız. 2016’ya kadar sulanabilir alanı 1.06 hektara çıkacağız inşallah.