Yumurta Üreticisi Asılsız Haberlere Tepkili! Son dönemlerde birçok gıda maddesi için olduğu gibi, yumurta için de bir takım olumsuz ve akıl karıştıran beyanlarda bulunulmaktadır. Bu yüzden Yumurta Üreticileri Merkez Birliği olarak tüketicilere doğru bilgi aktarma ihtiyacı duyduk.. Yumurta, insan beslenmesinde son derece önemli bir yeri olan, neredeyse tüm besin öğelerini dengeli bir biçimde bünyesinde barındıran her yaştaki insan için vazgeçilmez bir gıda maddesidir.
Dünya ve Avrupa Birliği standartlarında yumurta üretimi yapan ülkemizde, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’na kayıtlı 1072 ticari yumurta işletmesi ve bu işletmeler bünyesinde 3162 kümes bulunmaktadır. Dünya yumurta üretiminde 10.cu sırada olan ülkemiz 2011 yılında 14 milyar adet ticari yumurta üretmiş ve bunun 3,5 milyar adedini ihraç ederek, Türk ekonomisine 286 milyon dolarlık ihracat geliri kazanmıştır.
Tavuklar 3 kez yumurtlamazlar
Son günlerde söylenen “Tavuklar günde üç kez yumurtlatılmaktadır, bunun için de tavuğa doğasına aykırı bir şeyler yapılmaktadır” şeklindeki beyanlar bir dedikodudan ibarettir ve cehaletin eseridir. Yoksa biyoloji bilen hiç kimse bunu söylemez, söyleyemez. Yumurta tavuk metabolizmasının ürettiği, hem kendi üremesi için hem de insan beslenmesi için gerekli bir üründür. Tavuklar genellikle 20 haftalık olduğu zaman yumurtlamaya başlar ve 72 haftaya kadar verimli bir yumurtlama dönemi geçirirler. Yumurtanın oluşumu yumurtalıklarda yumurta sarısının oluşumuna kaynaklık eden folliküllerin olgunlaşması ile başlar ve yumurta kanalında geçen 25 saatlik sürede, yemde bulunan ham maddelerin yumurtaya dönüşümü ile tamamlanır. Bu sürenin yalnız 11 saati yumurta kabuğunun oluşumu sırasında geçer. Bir yumurta yumurtlanmadan bir sonraki yumurta kanalına düşmez. Hormon vererek dahi bunu gerçekleştirmek mümkün değildir Salmonellaya Karşı Tedbirler
Salmonella enfeksiyonları gıda güvenliği için önemli bir risk olup, yumurta kaynaklı da olabilir. Ancak ülkemizde yumurta kaynaklı bir enfeksiyona rastlanmamıştır ve Sağlık Bakanlığının böyle bir bildirimi bulunmamaktadır. Kümeslerde uygulanan “Salmonella koruma ve kontrol programı” ve hijyen tedbirleri ile hastalık kontrol altına alınabilmektedir. Her şeye rağmen soframıza gelen yumurtanın bulaşık olması muhtemeldir ancak bu risk hijyen kurallarının uygulanması ile önlenebilir. Mutfaklarda genel gıda hijyen kurallarına uyulması, yumurtanın diğer gıdalarla aynı kapta saklanmaması ve pişirilerek yenilmesi halinde sorun tamamen ortadan kalkmaktadır
Yumurta, üretim kümesleri Salmonella başta olmak üzere her türlü hastalık yönünden tarama programlarına tabi olup belli aralıklarla resmi veteriner hekimler tarafından denetlenmektedir. Üst düzey biyogüvenlik tedbirlerinin uygulandığı işletmelere, uzman veteriner hekimlerce her türlü koruyucu hekimlik hizmeti götürülmekte ve aşılama programları uygulanmaktadır. Yumurta Üreticisi Yumurtasına Güveniyor!…
Yumurtanın Üretimi ve Pazarlanması Yasalar ile düzenlenir. Yumurta ve ürünleri; 23 Ocak 2008 tarihinde resmi gazetede yayınlanan “Yumurta ve Yumurta Ürünleri Tebliği” ile oldukça sıkı kurallara tabi tutulmuştur. Bu kapsamda; yumurtanın üretildiği kümes numarasından, üretim tarihine kadar üretim hakkındaki tüm bilgilerin yumurtanın ambalajında yer alması gerekmektedir. Tüketiciler satın aldıkları yumurtanın üretildiği işletme numarasını kabuğunda, üretim tarihini ve son kullanma tarihini yumurtanın ambalajında bulabilmektedir.
Yumurtada Sınıf Farkı
Birçok yeniliği beraberinde getiren tebliğe göre, yumurtalar özelliklerine göre A ve B sınıfı olarak ikiye ayrılmaktadır. Bu sınıfların ambalaj üzerinde “A sınıfı” ve “B sınıfı” ifadeleriyle belirtilmesi gerekmekte olup, A sınıfı yumurtalar doğrudan insan tüketiminde kullanılmaktadır. Kabuğu temiz ve hasarsız; akı ise berrak ve saydam olan, yabancı madde içermeyen yumurtalar A sınıfı yumurta olarak adlandırılmaktadır. Bu yumurtaların üretildiği işletme ve kümes numarası kabuk üzerine damgalanacak. Böylece tüketiciye sunulan yumurtalarda herhangi bir risk bulunursa, geriye izlenebilirlik ve etkin denetim kolayca yapılabilmektedir. Tüketiciler A sınıfı yumurtaları satın aldıklarında en son tüketebilecekleri tarihleri de öğrenme imkânına sahiptirler. B sınıfı yumurtalar da Gıda Sanayinde kullanılmakta ve bu yumurtaların ambalaj üzerinde “Gıda Sanayi İçindir” ibaresi yer almaktadır. Yumurtaların ambalajında ayrıca son kullanım tarihleri ile paketleme tarihleri de belirtilmektedir.
Taşıma ve Depolama koşulları
Yumurtalar üretildikten sonra tüketiciye ulaşana kadar işletmeler, ürettikleri yumurtaları muhafaza ederken sıcaklık ve nem oranlarını takip etmektedirler. Üreticiler, tüketiciye sunulacak olan A sınıfı yumurtaların muhafaza edildikleri ortam sıcaklığının ( +5 ) – ( +12 ) santigrat derecede olmasına; Gıda Sanayisinde kullanılacak B sınıfı yumurtaların muhafaza edildikleri ortam sıcaklığının ise ( +5 ) – ( +12 ) santigrat derece sıcaklıklarda olmasına ve %70 – 85 nem içeren depolarda muhafaza edilmelerine özen göstermektedirler.
Mikrobiyolojik Kriterler
Diğer yandan; tüm gıda maddelerinin insan sağlığını korumak amacıyla uymakla yükümlü oldukları mikrobiyolojik kriterleri içeren “Mikrobiyolojik Kriterler Yönetmeliği” yumurta ürünleri için de önemli kurallar getirmektedir. Bu düzenlemelere uymayan üreticiler ise Bakanlık tarafından yasal işleme tabi tutulmaktadır. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından yürütülen “ Ulusal Katkı Kalıntı İzleme Programı ” kapsamında olan yumurtada bugüne kadar bir kalıntı sorununa rastlanmamıştır.
Türk Yumurtası Avrupa Pazarına Girme Yolunda!…
Yıllardır hayvan sağlığı kuralları nedeniyle Avrupa Birliği’ne hiçbir hayvansal ürün ihraç edemeyen Türkiye, Yumurta İhracatı ile kapıyı aralamıştır. AB kurallarına göre, ihracatçı üçüncü ülkenin üye ülkelere yumurta ithalatı yapabilmesi için, hayvan sağlığı ile ilgili uygulamaların AB ile uyumlu olması belli şartları yerine getirmesi gerekmektedir. Avrupa Birliğine yumurta ihraç edebilmek için öncelikle ülkelerin,“Salmonella Mücadele Programı” ve “Kalıntı Kontrol Planlarının” bulunması ve bu planların AB tarafından onaylanarak üçüncü ülkeler listesinde yer alması gerekmektedir.
Kurulduğu günden bu yana yumurta ihracatını öncelikli bir konu olarak ele alan Yumurta Üreticileri Merkez Birliği (YUM-BİR), komşu ülkelerin yanı sıra Avrupa Birliği ülkelerine de ihracat yapabilmek için çalışma başlatmış ve 2008 yılında Gıda ve Kontrol Genel Müdürlüğünden, hem ulusal düzeyde Salmonella tarama başlatmasını hem de katkı kalıntı izleme programına yumurtanın dâhil edilmesini talep etmiştir. Türkiye’nin salmonella programı henüz, onay aşamasında iken, Katkı Kalıntı İzleme Programı AB tarafından 690/2011 sayılı komisyon kararı ile onaylanmıştır. Kalıntı izleme programının onaylanmış olması, Avrupa Birliği ülkelerine B sınıfı ve sıvı yumurta ihracatının önünü açmıştır. Yumurtaya İftira Attırmayız Kriterlere uymayan üretici firmaların yumurtalarını pazarlamada güçlüklerle karşılaşacağını ve idari para cezalarına muhatap kalacağını belirten Yumurta Üreticileri Merkez Birliği (YUM-BİR) Başkanı Derya Pala, “Sağlıklı yumurta üretiyoruz ve ürünlerimizin arkasındayız” dedi. Problemli bir yumurta ile karşılaşıldığında gıda deneticileri, bu ürünün kime ait olduğu bilgisine ulaşabilmektedir. Bu yüzden tüketici şikâyetleri daha kolay takip edilebilmektedir. Bu uygulama sektöre standardizasyon ve kalite getirmiştir. Sektörümüz örgütlü bir sektör olduğundan, sürekli eğitimler, seminerler ve toplantılar yoluyla üreticiler bilinçlendirilmekte ve eğitilmektedirler.
Sağlıklı sürülerden güvenilir yumurta üretimi yaptıklarını belirten Yumurta Üreticileri Merkez Birliği (YUM-BİR) Başkanı Derya Pala, bugüne kadar Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından yapılan gerek kanatlı sağlığı ve gıda/yem mevzuatı kapsamında yapılan denetimlerde sektör olarak olumsuz bir sonuçla karşılaşmadıklarını, ürünlerine güvendiklerini ve asılsız yere insan beslenmesi açısından son derece önemli olan yumurtayı karalayan, meşhur olma peşinde koşan kişilerle de hukuki yolla hesaplaşacaklarını belirtti.
Kaynak : ÇiftlikDergisi – 18 Nisan 2012