Ziraat Mühendisleri Odası (ZMO) ege bölgesinden sonra Antalya bölgesini de tehdit eden Tuta Absoluta’yla (domates güvesi) mücadelede Tarım ve Köyişleri Bakanlığı’nın önlem haline geleceğine dikkat çekti.
Ziraat Mühendisleri Odası’ndan yapılan yazılı açıklamada, Türkiye’de dış karantina önlemlerinin yetersiz olduğu belirtilerek, Türkiye’nin son yıllarda karşılaştığı en büyük tehdit unsurlarından birisinin 2006 yılında İspanyada, 2009’da ise Türkiye’de görülen Tuta Absoluta olduğu kaydedildi. Açıklamada, geçen yıl Ege Bölgesinde tespit edilen zararlının iç karantina önlemlerinin yetersizliği nedeni ile Antalya’ya ulaştığına dikkat çekildi. Zararlıya karşı dünyada hangi tedbirlerin alındığı belli iken Tarım ve Köyişleri Bakanlığı’nın hazırlıksız yakalandığı, konu ile ilgili tedbirlerin alınmasında geç kaldığı ifade edilen açıklamada, “Gelinen noktada üreticinin teknik ve maddi destek almadan zararlı ile başa çıkması mümkün değildir. Giderek artan üretim maliyetleri üreticinin ek tedbirler almasını imkansız kılmaktadır. Bugün Antalya’nın sorunu olan Tuta Absoluta gerekli önlemler alınmazsa tüm Türkiye’nin sorunu haline gelecektir” denildi.
-DIŞ ÜLKELER TÜRKİYE’DEN DOMATES ALMAYI DURDURDU-
Türkiye’nin sebze üretiminin yüzde 17’si, örtü altı üretiminin yüzde 68’ni, dış satımımızın yüzde 50’sini domates teşkil ettiği belirtilen açıklamada, Türkiye’nin dış satım yaptığı ülkelerin haziran ayı başından itibaren Tuta Absoluta nedeni ile Türkiye’den domates alımını durdurduğuna dikkat çekildi. Gerekli tedbirler alınıp zararlı ile başa çıkılamazsa domates dış satımının bitme noktasına geleceği belirtilen açıklamada, “Sorun şu andaki görüntüsünden çok daha büyük ve ciddi olup beklemeye tahammülü yoktur. Konu ile ilişkili tüm aktörlerin katılımı ile hazırlanacak bir plan biran önce devreye sokulmalıdır” ifadesi kullanıldı.
-ZARARLI ÜRÜNLERDE YÜZDE 35 KAYBA YOL AÇIYOR-
Solanacea familyasında zarar yapan Tuta Absoluta domatesin yanı sıra patates, biber, patlıcanda da zararlı olduğu belirtilen açıklamada, domates yetiştiriciliğinin ana zararlısı olan domates güvesinin bitkilerin kök hariç bütün kısımlarında ve döneminde zarar verdiği kaydedildi. Zararlının yüzde 35’den başlayan oranlarda ürün kayıplarına yol açtığı vurgulanan açıklamada, “Akdeniz iklimine sahip yerlerde hızla çoğalan zararlı sera koşullarında yılda 10-12 döl verebilen zararlının dişisi yaşam süresi boyunca 120-260 yumurta bırakmakta olup bin metre rakımının altında her koşulda yaşamını sürdürebilmektedir. Çok geniş bir konukçu yelpazesine sahip zararlı ile açık alanlarda mücadele etmek oldukça zordur ve mücadele maliyeti çok yüksektir” ifadesi kullanıldı. Örtü altı sebze yetiştiriciliğinde zararlı ile mücadele etmek için en etkin yolun entegre mücadele olduğu belirtilen açıklamada, bu çerçevede zararlının biyolojisi dikkate alınarak zararlının seraya girişinin engelleyecek sinekliklerin, zararlının izlenmesini sağlayacak cinsel çekici tuzakların, ihtiyaç halinde zararlıyı kontrol altına alacak biyolojik ajanların ve pestisitlerin kullanılması gerektiği kaydedildi.
-ÖNLEMLER 1 AY İÇİNDE ALINMALI-
Açıklamada konuyla ilgili alınması gereken önlemler şöyle sıralandı:
“Zararlı ile mücadele acilen Bakanlık gündemine alınmalı, bu kapsamda zararlının temiz bölgelere yayılmasını önleyecek tedbirler devreye sokulmalıdır. Bitki materyalleri ve meyvenin yanı sıra konteynırlar, paketleme ekipmanları ve nakil araçları ile taşınabilen bu zarlıya karşı iç karantina tedbirleri esiksiz uygulanmalı, zararlının bulaşık bölgelerden temiz bölgelere taşınması engellenmelidir. Bunun en etkin yolu da zararlı ile bulaşık meyvelerin üretim yerinde imha edilmesidir. Türkiye de başta Antalya olmak üzere zararlı popülasyonunun haritası çıkarılmalı ve tüm Türkiye’ye duyurulmalıdır. Zararlının görüldüğü illerde valiliklerin önderliğinde Tuta Absolutaya karşı kriz masaları oluşturulmalı buralarda zararlıyla mücadele konusunda eğitilmiş teknik ekipler çalıştırılmalıdır. Ziraat mühendisleri ve üreticiler zararlıya karşı entegre mücadele konusunda hızlı bir şekilde eğitilmelidirler. Bu önlemlerin 1 ay gibi kısa sürede tamamlanıp yürürlüğe konulması gerekmektedir. Tarım ve Köyişleri Bakanlığınca gerekli planlamalar yapılıp destek programı 1 ay içerinde devreye sokulmazsa Ağustos ayından itibaren başlayacak seracılık üretimi ile zararlı popülasyonu katlanarak artacak ve Türkiye’nin domates üretimi ve dış satımının yanı sıra patates üretimi de ciddi anlamda sıkıntıya girecektir.”(ANKA)
03.07.2010/ yeni adana