İthal etteki vergilerin artırılmasından sonra fiyatların hızla yükseleceği ve bir kilo etin fiyatının 50 liraya kadar çıkacağı iddiaları son günlerde çok tartışılıyor. Dün sabah Tarım Bakanı Mehdi Eker aradı ve bu söylentilere karşı çıktı. Et fiyatlarının artacağı iddialarını reddeden Bakan’la et piyasasının geleceğini konuştuk.
Bakan Eker söze ‘Bu spekülasyonlar ithalatçılar tarafından çıkarılıyor. Et fiyatının 50 liraya çıkacağı konusu kesinlikle doğru değil. Gerçekçi de değil’ diye başladı. Eker, Türkiye’nin et üretimini artırdığını söyledi. Ardından Bakan’la telefonla yarım saatlik sohbetimiz soru cevap şeklinde şu şekilde sürdü:
Türkiye’nin et üretimi gerçekten arttı mı, rakam verebilir misiniz?
Evet son 10 yılda arttı. Büyükbaş hayvan sayımız yüzde 26 artış gösterdi. Küçükbaş hayvan sayısı da bir miktar fazlalaştı.
Kaçtan kaça çıktı?
(Kesin rakamı yanındaki uzmanlarına sordu) Büyükbaş 10 yıl önce 9.8 milyon iken bugün 12.4 milyona çıktı. Küçükbaş sayısı ise 31 milyondan 32 milyona yükseldi.
Küçükbaşta çok artış olmamış.
Cumhuriyet tarihi boyunca hep geriye gidiyordu, ilk defa ivmeyi yukarıya doğru çevirdik. Sütte de çok ciddi artış sağladık.
Kurbanlık hayvanların elde kaldığı çok konuşuluyor. Piyasa nasıl şekillendi?
Kurbanlık için hazırlanan büyükbaş hayvan sayısı milyonu geçti. Küçükbaş ise 3 milyonu buldu.
Her iki grupta ne kadar hayvan kesildi?
750 bin büyükbaş, 2 milyon da küçükbaş kesildi. Geçen sene kesilen büyükbaş sayısı 600 bindi.
Üreticinin elinde mi kalmış?
Üretim fazlası var. Çünkü piyasayı geliştirdik. Piyasada ihtiyacın ötesinde de hayvan var. Şu anda besili hayvan sayısı 2.2 milyon. Aslında ithalat son derece az. Yerli üretim ise fazla. Fakat buradaki mesele yurtdışındakinin maliyetinin düşük olması. Çünkü iklim ve yağmur avantajı yaşıyorlar.
Peki bu vergi artışı niye gerekli görüldü?
Yerli üretici haksız rekabet karşısındaydı. Piyasayı regüle etmek istedik. Sonsuza kadar ithalata mahkum olamayız. Musluk elimizde. Piyasayı, hem üreticiyi, hem tüketiciyi düşünmek zorundayız.
Fiyatları artırmaz mı bu durum?
Hayır, söylendiği kadar artırmayacak. En çok kilo başına ortalama 2 lira artar. Bunun önlemini alamazsak yerli üretici ölür. İleride ithalata bağımlı oluruz. Ve dışarıdaki et üreticisi Türkiye’deki üretimin azaldığını görürse fiyatı da zaten yükseltir.
Şu anda piyasadaki et fiyatlarının yüksek olduğu şikayetlerine ne diyorsunuz?
Et fiyatları makul. Dünya piyasalarının altında. 2.5 yıl öncesiyle karşılaştıralım. O tarihte ithalat kararı vermiştik. Enflasyondan arındırırsak o günden bugüne yüzde 10 düşüş var.
Rakamlandırır mısınız?
Nedir et fiyatları?
Et Balık’ta 18.5 lira kilosu. Ama o düşük, onu geçelim. Vatandaş açısından ben size ortalama market fiyatını söyleyeyim. 13 büyük süpermarket zincirinin fiyatı.
31 Ekim itibarıyla. Kıyma 21.8, kuşbaşı 24, biftek 29 lira. Zaten en çok da bunlar tüketilir. Bundan sonra artış da beklemiyoruz. Fiyatlar böyle nasıl 50 liraya çıkar?
Ne kadar ithalat yapıyoruz?
Toplam tüketimimiz içinde çok az. Son 10 ayda Türkiye’nin et ithalatı tüketimimizin sadece yüzde 3.5’idir. Biz canlı hayvanda vergiyi yüzde 30’dan yüzde 40’a çıkardık.
50 lira iddiası nereden geliyor?
50 lira diye bir şey yok aslında. Olsa olsa Etiler’de özel bir kasaba gidip bonfile alırsanız -ki bir hayvanın yüzde 1’i bonfile olur- belki 40-50 lira ödersiniz bilmiyorum.
Kaynak : Gazeteler.com – 2 Kasım 2012