Çukurova’da da geçtiğimiz günlerde etkili olan fırtına ve dolu yağışı, özellikle ova köylerinde tarlalarda yeni yetişen karpuzlara büyük zarar verdi. Tarsus’a bağlı yaklaşık 10 köyde geçtiğimiz gün lerde etkili olan şiddetli rüzgar ve dolu yaklaşık 10 bin dönüm ekili alanda zarar oluşturdu.
Çukurova’da etkili olan fırtına ve dolu Türkiye’nin en erken yetişen turfanda ürünü olan karpuz fidelerini vurdu. Mersin’in Tarsus ilçesine bağlı Atalar, Özel Bahşiş ve Yeşiltepe beldeleri ile Aliağa, Egemen ve Kulak köylerinde turfanda karpuzu yetiştiren çiftçiler, meydana gelen şiddetli fırtına ve dolu yağışının karpuz fidelerini yakmasından dolayı kara kara düşünüyorlar.
FELAKET KAPSAM DIŞI MI?
Yörede üreticiler TARSİM’e (Tarım Sigortaları Havuzu) TARSİM’e sigortalattıkları ürünlerinin başında çaresiz bir şekilde beklerken TARSİM yetkilileri ise yaşanan felaketi sigorta kapsamına girmeyen ‘don’ olayı olarak rapor etti. TARSİM’in bu raporu üreticilerin çaresizliğini bir kat daha artırdı. Yaklaşık 50 dönümlük tarlasında karpuz yetiştiren İbrahim Döşlü “Şiddetli fırtına ve bölgemizde yağan dolu yağışı bizi perişan etti” dedi. TARSİM yetkililerine tepki gösteren çiftçi Döşlü “Etkili olan fırtına ve dolu yağışı karpuzun yapraklarında sürtünmeye ve öz suyunun azalmasına etki etti. Meyvelerde büyüme süreci durdu ve çok büyük kalite kaybı oluştu. Meydana gelen hasarı TARSİM yetkilileri fırtına ve dolu yağışı kapsamına almayarak yaşanan felaketi sigorta kapsamına girmeyen don olayı olarak rapor ettiler ve zararımızı karşılamıyorlar” dedi. TARSİM yetkililerinin ‘don’ dediğini ama Adana Meteoroloji Bölge Müdürlüğünden aldıkları belgelerde olay gecesi rüzgarın saatte 74 kilometre hızla estiği ve hava sıcaklığının da 2.6 derece olduğunu gördüklerini anlatan Döşlü “Tarafsız bilirkişiler tarafından tespit raporu tutturacağız. Üreticiler olarak TARSİM’i mahkemeye vereceğiz” dedi.
ÜRETİCİ PERİŞAN DURUMDA
Ani hava değişikliği ile afet denilebilecek türden hava olayları, fırtına, yağmur ve dolu yağışları ile özel-likle Tarsus’da üreticilerin mağdur olduğunu ifade eden Tarsus Ticaret Borsası Başkanı Murat Kaya “Şu an bölgemizde ürünlerin büyük bir bölümü zayi olmuş, geriye kalan ürünlerden ise üreticinin hiç bir maddi kazanç sağlayamayacağı, zarar edeceği gerçeği ile karşı karşıyayız. Bu gerçek TARSİM yetkililerince değerlendirilmeli” dedi.
TARSİM’in değerlendirmelerini daha net ve objektif hazırlaması gerektiğini söyleyen Kaya “Üreticilerimizin yaşadığı darboğaz, bankalara olan borçları da düşünüldüğünde üreten, emek veren bu kesimi içinde bulunduğu buhrandan kurtaracak acil çözümlerin sunulmalı. Üreticilerimize rahat nefes aldıracak kararlar alınmalıdır.”
TARSİM’İN AMACI SİGORTA KAPSAMINDAN ÇIKARMAK
Bölgede yaklaşık 10 bin dönümlük alanda 150 milyon TL zarar olduğunu açıklayan Tarsus Ziraat Odası Başkanı Ali Ergezer, çiftçilerin, odanın da teşvikleriyle bilinçlenerek son dönemlerde tarlalarını TARSİM’den sigortalattığını söyledi. TARSİM’den gelen raportörlerin bu fırtına afetini, tespit raporlarında don olarak göstererek sigorta kapsamının dışına çıkarmaya çalıştıklarına işaret eden Ergezer “Ziraat Odası olarak bu konuda sonuna kadar çiftçilerimizin hakları için mücadele edeceğiz. Çiftçimizin mağduriyetinin ortadan kaldırılması için elimizden geleni yapacağız” dedi.
Tüketici de mağdur olacak
Ziraat Mühendisleri Odası (ZMO) Adana Şube Başkanı Semih Karademir, geçen hafta etkili olan dolu yağışının Karataş ilçesine bağlı Tuzla beldesi sınırlarındaki 10 bin dönümlük karpuz ekili alanda büyük zarara yol açtığını söyledi. Üreticilerin bu nedenle mağdur olduğunu belirten Semih Karademir, karpuz üretimindeki azalmanın fiyatlara yansıyacağını ve tüketicilerin daha pahalı ürün alabileceğini vurguladı.
Karpuzda yüzde 60 civarında rekolte kaybının bulunduğunu anlatan Karademir, şunları kaydetti: “Türkiye’nin en erken yetişen karpuzu bu bölgedeydi. Eğer dolu vurmasaydı bu bölgede mayıs ayı başlarında yaklaşık 70 bin ton karpuz üretimi olacaktı. Kentte dolu yağışları erik, nektarin ve şeftali ağaçlarına da zarar verdi. Dolu felaketi nedeniyle karpuzda, erikte, şeftalide, nektarinde ciddi ürün kaybı var. Bu üreticiyi mağdur ettiği kadar, tüketicilere de olumsuz yansıyacak. Rekolte kaybı nedeniyle piyasada ürün sıkıntısı baş gösterecek. Ürün fazla olmadığı için fiyatları artacak. Yani tüketiciler pahalı karpuz yiyecek. Üreticilerin yaşadığı sorunlara mutlaka çözum bulunmalı. Özellikle tarımsal üretim yapabilmek için Ziraat Bankasından kredi çeken çiftçilere yardımcı olunmalı. Kredi borçları ertelenmeli. Üreticilerin de benzer felaketler yaşamamaları için mutlaka don ve doluya karşı ürünlerini sigortalatması gerekiyor.”
Kaynak: Evrensel – 15 Nisan 2014