Gençağa Karafazlı – Musa Yazıcı
Çay üreticileri, ÇAYKUR’un 4. sürgün yaş çayı almaması nedeniyle ürünlerini kömür karşılığı özel sektöre satıyor
Üreticinin yaş çayını ÇAYKUR almayınca özel sektör harekete geçti. Geçmiş yıllarda 4. sürgün çay alımı gerçekleştiren Çay İşletmeleri Genel Müdürlüğü, 2008 yılı yaş çay kampanyasında 4. sürgün yaş çay alımı yapmadı. ÇAYKUR’un 4. sürgün yaş çay alımı yapmaması ve bahçelerinde 4. sürgün çayın gelmesiyle mağdur olan binlerce üretici, kömür karşılığı ve kuru çay karşılığı özel sektör işletmelerine çay satmaya başladı.
Yaşanan bu gelişmeler karşısında bir açıklama yapan Rize Valisi Kasım Esen, bu aylarda çay toplayan ve bu çayları işleyen fabrikalar hakkında kabahat kanunu kapsamında yasal işlem yapacaklarını duyurdu.
Rize Valisi Kasım Esen, çay üreticileri tarafından şu sıralar hasadı yapılmakta olan 4. sürgün çay tarımına ilişkin olarak bir açıklama yaparak, bu aylarda yaş çay toplayan üreticilerle, yaş çay işleyen fabrikalar hakkında yasal işlemler yapılacağını duyurdu.
Vali Esen, cezalandırma gerekçesini şöyle açıkladı: “4. sürgün sahil kesimlerde bazı yıllarda toplanmaktadır. 4. sürgün çayını genelde yarıcılar topluyor. Fabrikalar ücret ödemeden bu yoksul insanlardan kömür, gıda, kuru çay vb. ihtiyaçları karşıladığında çay alıyor. 15 Ekim’de sona ermesi gereken hasadın daha sonralara kadar devam etmesi, çay sürgünlerindeki kaliteyi düşürmektedir. Bu çaylar piyasadaki diğer kaliteli çayları da olumsuz yönde etkilemektedir. Bunun için çay işleyen fabrikalarımızın, ileriki yıllarda zor durumda kalmamaları için kalitesi düşük bu sürgünleri işlememeleri gerekmektedir.”
Çay İşletmeleri Genel Müdürlüğü tarafından yaş çay kampanyasına 15 Ekim tarihinden itibaren son verilmesiyle binlerce çay üreticisi mağdur oldu. Üreticiler, 4. sürgün yaş çaylarını ÇAYKUR’a veremeyince çareyi özel sektör kapısında buldu. Binlerce üretici, ÇAYKUR’un 2008 yılı yaş çay bedellerini ödemediğini, özel sektörün ise ne zaman ödeyeceğinin belli olmadığını hatırlatarak, “Dördüncü sürgün çayımız havaların iyi olması nedeniyle gelmiş bulunuyor. Devletimiz çayımızı almayacağını açıkladı ve kampanyayı kapattı. Elimizdeki çayı ne yapacaktık, biz de özel sektörün kapısına gitmek zorunda bırakıldık. Kış ayı geldi; birçok özel fabrika, ihtiyacımız olan kışlık kömür karşılığında bizden yaş çay alıyor. Şimdi de devlet ‘hayır alamazsın’ diyor. Olur mu böyle bir şey? Allah’ın verdiği ürünü bahçede yakalım mı? Bu nasıl bir anlayış?” sözleriyle tepki gösterdi. (Rize/EVRENSEL)
Müdahale doğru değil
Rize Ziraat Odası Başkanı Nevzat Paliç: “Geçmiş yıllarda da bu sorunlar yaşanmıştı. 4. sürgün çayın kalitesinin denildiği kadar düşmesi söz konusu değildir. Evsafa uygun 4. sürgün çay alımı aslında yapılmalıydı. Devlet almayınca özel sektör bu işi gerçekleştiriyor ve üreticinin mağduriyeti gideriliyorsa, buna da kimsenin müdahale etmesi doğru değildir. Üretici mağdur edilmemeli.
27/10/2008- Evrensel