Daha çok çocuk işçi, daha ucuz emek!

TBMM’ye sunulan yeni İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu Tasarısı ile çocuk işçilere dair yasaklar ortadan kalkıyor!

Her gün yaşanan iş cinayetlerine karşın, İş Kanunu’ndaki, 16 yaşından küçüklerin ağır ve tehlikeli işlerde çalıştırılmasını yasaklayan düzenleme, TBMM’ye sunulan yeni İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu Tasarısı ile yürürlükten kaldırılıyor. Tasarıda kadınların da tehlikeli ve ağır işlerde çalışmasının önü açılıyor.

Esenyurt’taki alışveriş merkezi inşaatında 11 işçinin ölümü üzerine hızla TBMM’ye sunulan İş Sağlığı ve Güvenliği Yasa Tasarısı’nda, çocuk işçiliği yasalaşıyor. Tasarıda, ağır ve tehlikeli işlerde çocuk ve genç işçi çalıştırma yasağının kaldırılması öngörüldü. Yürürlükteki İş Kanunu’na göre 16 yaşını doldurmamış çocukların ağır ve tehlikeli işlerde çalıştırılmaları yasak.

Hangi işlerin ağır ve tehlikeli işlerden sayılacağı ile kadınlarla 16 yaşını doldurmuş fakat 18 yaşını bitirmemiş genç işçilerin hangi çeşit tehlikeli işlerde çalıştırılabileceklerinin ise yönetmelikle düzenlenebileceği öngörülüyor. Sunulan tasarıyla, İş Kanunu’nun ağır ve tehlikeli işlerde çocuk işçi çalıştırmayı yasaklayan, kadınlar ile 16-18 yaş arasındaki genç işçilerin hangi koşullarda ağır ve tehlikeli işlerde çalışabileceklerini düzenleyen 85. maddesi yürürlükten kaldırılıyor.

TASARIYLA CEZAİ YAPTIRIM KALDIRILIYOR

İş Kanunu’nun 105. maddesinde ise ağır ve tehlikeli işlerde 16 yaşından küçük çocuk ve genç işçi çalıştıran patronlara kişi başına 1358 lira para cezası uygulanıyor. Ancak tasarıyla, İş Kanunu’nun cezai yaptırımı düzenleyen 105. maddesinin de tümüyle kaldırılması öngörülüyor. 1250 liralık ceza her yıl enflasyon oranında artırıldığı için 2012 yılında 1358 lira olarak uygulanıyor.

Şu anda çocukların çalıştırılamayacakları işler yasada şöyle belirtiliyor;

– Her türlü inşaat işleri.

– Araçsız olarak 25 kilodan yukarı ağırlık taşıma, boşaltma ve yükleme işleri.

– Kaynakçılık.

– Silis tozları saçan işler.

– Bitkisel ve hayvansal yağ üretimi.

– Her türlü gaz üretimi, stoklanması ve satış işlemleri.

– Tabakhaneler, ham kürk işleme ve boyama.

– Ocakçılık, ateşçilik işleri ile ocak ve baca temizleme.

– Kanalizasyon ve fosseptik işleri.

– Matbaacılık işleri. – Petrol, doğalgaz, su ve maden arama işleri.

– Demir çelik üretim tesisleri ve dökümhaneler.

– Taş ocakları, çimento tesisleri.

– Fayans, porselen ve seramik üretim işleri.

– Cam, şişe, optik fabrikalarındaki üretime ilişkin işler.

– Gemi inşası.

– Altın, gümüş, bakır, pirinç, alüminyum malzemeden eşya imalatı.

– 10 kiloyu aşan tornacılık, tesfiyecilik gibi talaşlama işleri.

– Her türlü madeni ve fiber optik kablo üretimi.

– Çimento, briket üretimi.

– Zehirli gaz ve savaş gazı üretimi.

– Kimyasal gübre üretimi ve depolanması.

– Akü üretimi, bakım ve şarj işleri.

– Uyuşturucu madde üretimi.

1999’DA 15 YAŞINDAN KÜÇÜKLERİN ÇALIŞMASI YASAKLANMIŞTI

1992’de Uluslararası Çalışma Örgütü’nün (İLO) dünyada çocuk işçiliğinin sona erdirilmesine yönelik programı dünyada altı ülkede başlatıldı. Bu altı ülkeden biri de Türkiye’ydi.

1999’da kabul edilen İLO’nun dünyada çocuk işçiliğinin en kötü koşullarının ortadan kaldırılması için acil eylem planı adı altında 182 sayılı sözleşmesine Türkiye’de taraf oldu ve bu çerçevede de Türkiye’de 15 yaşından küçüklerin çalışması yasaklandı.

Çocuk işçiliğinin en kötü biçimi olarak kabul edilen dünyada 15 alan var. Ancak Türkiye’de üç en kötü alanın olduğu kabul ediliyor.

2011 yılında yapılan bazı araştırmalarda bu üç en kötü alanın; mevsimlik tarım, küçük ve orta boy sanayi işletmeleri ve sokakta çalışan çocuklar olduğu belirtilmişti.

Yine aynı raporlarda, Türkiye’de 960 bin civarında olduğu belirtilen çocuk işçilerin 630 bininin bu ağır işlerde çalıştığı vurgulanmıştı.

Kaynak : Etha – 7 Nisan 2012