THE Economist dergisinin araştırma birimi Economist Intelligence Unit (EIU), hazırladığı “Küresel Gıda Güvenliği Endeksi”yle Türkiye’nin de içinde olduğu 105 ülkedeki gıda güvenliği etmenlerini ölçerek, “Hangi ülkelerin gıda açısından en güvenli, hangi ülkelerin risk altında olduğunu” ortaya koydu.
Türkiye, listeye 36’ncı sıradan girdi. Son G8 ve G20 zirvelerinin göstergelerine göre, küresel gıda güvenliği, birçok hükümet açısından en büyük endişe kaynağı durumunda. Konuyu mercek altına alan EIU, 105 ülkede gıdanın satın alınabilirliği, erişilebilirliği, besleyici kalitesi ve güvenliğini “Küresel Gıda Güvenliği Endeksi”yle 1’den 100’e kadar verdiği puanla ölçtü.
Pek de ucuz değiliz
Hangi ülkelerin gıda güvensizliği konusunda en fazla ve en az hassas olduğunu değerlendiren endekste, Türkiye 105 ülke arasında, 100 üzerinden 63.7’lik puanıyla 36’ncı sırada yer aldı. Değişik bileşenler incelendiğinde Türkiye’nin gıdanın satın alınabilirliği sıralamasında 42’nci, erişilebilirliği sıralamasında 26’ncı, kalite ve güvenliği sıralamasında 35’inci olduğu görülüyor.
Zenginler tepede
Endekste, birinci sırada 89.5 puanla ABD gelirken, onu 88.1 puanla Danimarka ve 88 puanla Norveç takip ediyor. Yüksek gelire sahip ülkelerin liste başında yer alma nedenleri arasında, geniş gıda tedariği, gıdaya diğer giderlere göre göreceli düşük harcamaları ve Ar-Ge alanında yaptıkları önemli yatırımlar gösteriliyor. Sahra Altı Afrika ülkeleri ise endekste, gıda konusunda en hassas ülkeler olarak yer alıyor. Endeksin son üç sırasında Burundi, Çad ve Demokratik Kongo Cumhuriyeti (DKC) yer alıyor. Son 10 yılda küresel gıda fiyatlarının enflasyonun iki katı artış gösterdiği belirtilen endekste, bunun bir anda milyonlarca kişinin yoksullaşmasına neden olduğu kaydediliyor. Buna göre, son 10 yılda gıda fiyatları yüzde 238 artış gösterirken, enflasyon yüzde 146 yükseldi.
ENDEKSTE, 2008 ve 2011 yıllarında pek çok ülkeye yayılan gıda ayaklanmalarının, daha derin ve kalıcı bir endişeye işaret ettiği, bunun da “kronik gıda güvensizliği” olduğu belirtiliyor. Endeks raporunda şunlar kaydedildi: “Dünya, 50 yıl öncesinden daha zengin ve daha iyi besleniyor, ancak bu kazanımlar tehdit altında. Küresel nüfus artıyor ve 2050’ye kadar 9 milyar kişiye çıkması öngörülüyor. Yükselen piyasalardaki tüketiciler zenginleştikçe, gelirlerinin daha büyük bölümünü etler ve işlenmiş gıdalara ayırıyor. Bu da talebi yukarı çekerken, tedariği zorluyor.”
Mısır rekoru kriz korkusu yarattı
DÜNYADA küresel gıda krizi endişesini artıran gelişmeler yaşanıyor. Son olarak, ABD piyasalarında işlem gören mısırın fiyatı rekor kırdı. BM Gıda Örgütü, 2008-2009 yılları arasında yaşanan gıda krizinin yeniden baş gösterebileceği uyarısında bulundu. Yılbaşından bu yana mısırın fiyatı yaklaşık yüzde 26, soyanın yüzde 41, buğdayınsa yüzde 40 yükseldi. Hayvan yemi olarak kullanılan soya küspesi ise yüzde 74’lük artış gösterdi.
Kaynak : Hürriyet – 11 Ağustos 2012