İşsizlik oranının yüzde 11’e gerilediği Mayıs ayında, istihdam edilen 23 milyon 55 bin kişiden 10 milyon 55 bininin kayıtdışı olduğu belirlendi. Mayıs ayı itibariyle son bir yıllık dönemde kayıtdışı istihdam oranı geçen yılın aynı dönemine göre 1 puan azalışla yüzde 43.6’ya gerilerken, kayıtdışı çalışan sayısında 490 bin kişilik artış yaşandı. Buna karşın kayıtdışı istihdam bir önceki aya göre 308 bin kişilik ve 0.3 puanlık artış gösterdi. Kadın istihdamı Mayıs’ta geçen yılın aynı ayına göre 0.1 puan azalışla yüzde 58.9’a inerken, son bir yılda kayıtdışı çalışan kadın sayısında 368 bin kişilik artış yaşandı. Kayıtdışı erkek istihdamında oransal bazda geçen yıla göre 1.5 puanlık azalış olsa da son bir yılda kayıtdışı çalışan erkek sayısı 122 bin kişi arttı.
ANKA’nın Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerinden yaptığı belirlemeye göre, Mayıs’ta istihdam edilen toplam nüfus 23 milyon 55 bin olurken, bunun 10 milyon 55 bin kişisini herhangi bir sosyal güvencesi bulunmayanlar oluşturdu. Mayıs 2009’da yüzde 44.6 olan kayıtdışı istihdam oranı 2010 yılının aynı döneminde 1 puanlık azalışla yüzde 43.6’ya indi. Mayıs itibariyle son bir yıllık dönemde kayıtdışı çalışanların sayısında 490 bin kişilik artış yaşandı. Kayıtdışı istihdam Nisan ayına göre ise 0.3 puan artış gösterdi. Kayıtdışı çalışan sayısı 308 bin kişi arttı. Mayıs itibariyle geçen yılın aynı dönemine göre erkek istihdamında kayıtdışılık oranı 1.5 puan gerilemeyle yüzde 37.4 olurken, 16 milyon 373 bin erkek çalışanın 6 milyon 121 binini kayıtdışı çalışanlar oluşturdu. Bu dönemde kadın çalışanlar içinde kayıtdışılık oranı 0.1 puan azalışla yüzde 59’dan 58.9’a indi. 6 milyon 682 bin kişilik kadın istihdamından 3 milyon 934 bininin kayıtdışı istihdam ettiği belirlendi. Mayıs’ta son bir yıllık dönemde istihdam edilen kadın sayısı 638 bin kişilik artış gösterirken, aynı dönemde kadın istihdamındaki kayıtdışı sayısı da 368 bin kişi arttı. Mayıs 2010 itibariyle son bir yıllık dönemde erkek istihdamındaki artış 962 bin kişi olurken, yine bu dönemde kayıtdışı çalışan erkek sayısında 122 bin kişilik artış yaşandı.
-KENDİ ADINA ÇALIŞANLARDA KAYITDIŞILIK YÜZDE 69.3-
Mayıs’ta, son bir yıllık dönemde kendi hesabına çalışanlar arasında kayıtdışı istihdam edenlerin sayısı 2 bin kişilik azalışla 3 milyon 111 bin oldu. Bu dönemde kendi hesabına çalışan 4 milyon 604 bin kişiden yüzde 69.3’ü kayıtdışı istihdam etti. Ücretli ve yevmiyeli olarak çalışan toplam 13 milyon 998 bin kişiden yüzde 26.1’ini oluşturan 3 milyon 652 bin kişinin kayıt dışı çalıştığı belirlendi. İşveren olarak faaliyet gösteren 1 milyon 225 bin kişiden yüzde 25.4’ünü oluşturan 311 bin kişinin de sosyal güvenlik kaydı bulunmadığı tespit edildi.
-AİLE İŞÇİLERİNİN YÜZDE 91.8’İ KAYITDIŞI-
Kayıt dışı “çalışanlar” içinde en büyük grubu ücretsiz aile işçileri oluşturdu. Büyük bölümü tarım kesiminde bulunan ve standart bir istihdamdan farklı olarak tarım ya da ticaretle uğraşan ailesine yardım eden bu kişilerin toplam sayısı 3 milyon 228 bin kişi. Bunların yaklaşık yüzde 92.8’i oranındaki 2 milyon 981 bininin sosyal güvenlik sistemine kayıtlı olmadığı görüldü. Normal bir istihdam olanağı elde edemediği için mevcut konumda yer alan bu kişilerin, ücretsiz aile işçisi şeklinde tanımlanması, Türkiye’deki işsizliğin boyutlarını da olduğundan küçük gösteriyor. Kayıt dışı çalışanlar toplamının 5 milyon 4 bini tarımda, 5 milyon 51 bini ise tarım dışı sektörlerde bulunuyor. Tarım sektöründe sosyal güvenlikten yoksun çalışanların oranı Mayıs 2009’da yüzde 86.7 iken, bu oran 2010 Mayıs’ında yüzde 85.8’e geriledi. Tarım dışı sektörlerde istihdam edenler içinde sosyal güvenlikten yoksun olanların oranı ise 2009 Mayıs’taki yüzde 30.4’lük seviyesinden yüzde 29.3’e indi.
/**
İstihdamdaki nüfus ve kayıt dışı çalışanlar (Mayıs-Bin kişi) Toplam Kayıtdışı Kayıtdışı İstihdam İstihdam Oranı(%)
Toplam 23.055 10.055 43.6
Ücretli/yevmiyeli 13.998 3.652 26.1
İşveren 1.225 311 25.4
Kendi hesabına 4.604 3.111 67.6
Ücretsiz aile işçisi 3.228 2.911 92.3
Tarım(*) 5.831 5.004 85.8
Tarım dışı(*) 17.224 5.051 29.3
*TÜİK tarafından Avrupa Topluluğunda Ekonomik Faaliyetlerin İstatistiki Sınıflandırılması, NACE Rev.2 kullanıldı.
**/
Kaynak: Haberler.com- 16 Ağustos 2010