TÜTÜN EKSPERLERİ DERNEĞİ 26 Şubat 2008 tarihli basın açıklamasında:”Mali, ekonomik, sosyal, siyasi, istihdam ve sağlık boyutlarıyla; bütün bu olumsuzlukların doğuracağı sonuçlar göz önüne alındığında TEKEL’e değer biçilemez.
Öyleyse ne duruyorsunuz? Akademisyenler, aydınlar, siyasetçiler, sendikacılar, odalar, barolar, sivil toplum örgütleri, medya niye susuyorsunuz?”denildi.
BASIN AÇIKLAMASI
SATILAN SADECE TEKEL Mİ…?
TEKEL, uzun yıllar Türkiye’nin ilk 500 firması listesinde daima ön sıralarda (1993 yılından 1998’e kadar 3 üncü) yer almıştır. İSO’nun “Türkiye’nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu-2006” isimli araştırmasında üretimden net satışlar sıralamasında yaklaşık 891 milyon YTL ile 34 üncü sıradadır. TEKEL Sigara Sanayi İşletmeleri ve Ticareti A.Ş. 2006 yılı Kurumlar Vergisi İstanbul sıralamasında 30 uncu, Türkiye sıralamasında ise 51 inci sırada yer almıştır.
TEKEL, 2007 yılında 145.658 üreticiden 34.155.000 kg (2006 yılı ürünü tütünü) 147.824.292 YTL bedel karşılığında satın almıştır. Bu haliyle mevcut üreticilerin yüzde 67’sinin tütün alımını yapan TEKEL, 2006 yılında 55.375. 388 dolar karşılığı 50.401.338 kg tütün ihraç etmiştir. 2007 yılı itibariyle 13.164 personeli bulunan ve en çok istihdam yaratan kamu kuruluşlarının başında gelmektedir.
TEKEL, 2005-2007 yılları itibariyle 35-40 milyon kg tütün mamulü üretmiş ve satmıştır. 20 milyar YTL’lik sigara pazarın 6 milyar YTL’ye yakın kısmı TEKEL’e aittir. Bunun 4-5 milyar YTL’si hazineye, 1-2 milyar YTL’si tütün üreticilerine ve sektör çalışanlarına doğrudan ödenmektedir. Bununla birlikte 2006 yılında 199 milyon YTL kar etmiştir.
Özelleştirme Yüksek Kurulu’nun (ÖYK) 5/2/2001 tarihli ve 2001/06 sayılı Kararı ile özelleştirme kapsam ve programına alınan TEKEL’in sigara fabrikaları için 5 Kasım 2003 yılında yapılan ihalede, JTI’nın verdiği 1,15 milyar dolarlık fiyat yeterli bulunmamıştı. 22 Şubat 2008 tarihinde yapılan son ihalede BAT’ın vermiş olduğu 1.720 milyar dolar teklif hem Özelleştirme İdaresi hem de medyada çok iyi bir teklif olarak sunulmaya çalışılmaktadır. Halbuki 1,15 milyar dolarlık teklif tarihindeki dolar kuru ile bugünkü dolar kuruna göre aslında verilen fiyat 5 sene öncesininkinden çok farklı değildir. 2003 yılındaki borsa endeksi ile bugünkü borsa endeksi karşılaştırıldığında ise verilen fiyatın ne kadar komik olduğu ortadadır. TEKEL’e verilen bu fiyatı çok iyi bulanlara diyeceğimiz şudur ki. Sadece arazilerinin değeri, stoklardaki tütün bedeli ve fabrikalardaki teçhizat bedeli bile bu fiyatın çok üzerindedir. Alkol fabrikalarının satışında oynanan oyun Sigara fabrikalarında da oynanmaktadır.
Özelleştirmeden doğacak en önemli sonuçlar ise,
1- Yurtdışına Kar Transferi Yapılacaktır.
Özelleştirilecek fabrikalarda üretilecek sigaraların satışından sağlanacak karın tamamının yurtiçinde kalması yerine, çokuluslu firmalar tarafından yurtdışına transfer edilecektir. Piyasanın %40 ‘ını elinde tutan firmanın 2006 yılı karının 420 milyon YTL olduğu düşünülürse 146 yıllık TEKEL’in 2 milyar YTL, yani 2 yıllık sektör karına satılmak istendiği görülecektir.Böylelikle her yıl 1 milyar YTL kar yabancı sigara şirketlerinin yurt dışındaki kasalarına akarken , işsizlik ve yoksulluk da Türk halkına kalacaktır.
2- Kayıtdışılık ve Vergi Kaybı Artacaktır.
TEKEL’in alkollü içkiler biriminin özelleştirilmesi sonucu, bu sektörde yüksek oranda meydana gelen kayıtdışı ve vergi kaybı, TEKEL’in sigara fabrikalarının özelleştirilmesi halinde tütün ve tütün mamulleri sektöründe de yaşanacaktır
3-TEKEL Çalışanları Geçici Çözümlerle Mağdur Edilmekten Kurtulamayacaktır.
Bugüne kadar yapılan özelleştirilmeler sonucunda işçilere dayatılan 4-C, memurlara dayatılan İFP (İstihdam Fazlası Personel), nakle tabi personel gibi insan onuruna yakışmayan ve köleleştiren uygulamalar devam edecektir.
4-Yaprak Tütün İşletmeleri ve Pazarlama Dağıtım Başmüdürlükleri Tasfiye Edilecektir.
Sigara birimi özelleştirilmiş bir TEKEL’in yaprak tütün biriminin de ayakta kalabilme imkânı yoktur. Yaprak tütün biriminin birkaç yıl içinde tasfiyesi kaçınılmazdır. TEKEL’in sigara biriminin özelleştirilmesinin yanı sıra, TEKEL’in tütün alımlarından da çekilmesi halinde özellikle Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi başta olmak üzere tüm tütüncü bölgelerimizde sosyo-ekonomik ve siyasi problemlerin artması muhtemeldir.
5- Saldırgan Satış Politikaları ile Kamu Sağlığı Bozulacaktır.
TEKEL, pazar kaybetme pahasına da olsa çokuluslu sigara şirketlerinin riayet etmediği kanuni gerekleri yıllardır “dürüst üretici ve satıcı” titizliği ile yerine getirmektedir. Sektörde bir kamu kuruluşu olarak TEKEL’in varlığını sürdürmesi, tütün mamulleri tüketicileri ve toplum sağlığı açısından da önem taşımaktadır. Her geçen yıl Avrupa ve Amerika’da satışları azalan çokuluslu sigara şirketleri, ülkemize gelince kanunları ve kurumları yok sayarak yasadışı reklam ve promosyon çalışmalarını pervasızca sürdürmektedirler. Yasa dışılığın yanında etik olmayan ticari tavrın esas amacı, TEKEL’in piyasa payının iç edilmesi, gelişmiş ülkelerde kaybedilen pazar paylarının insanımızın akciğerlerinin kullanılarak telafi edilmesidir.
5727 sayılı Tütün Mamullerini zararlarının önlenmesine dair kanun çıkarılırken genç kuşakların sağlığı üzerinden ticari kaygıları sınırlayan yaklaşımı alkışlamıştık.Ancak tüm uyarılarımıza rağmen, pazarın sigara şirketlerine böylesine tamamen teslim edilerek YABANCI TEKEL kuruluyor olması da ,bu gün hükümet edenlerin sağlık konusunda samimiyet testinden geçemediğini, sadece uluslararası bir sözleşmenin gereğini yerine getirdiğini göstermektedir.
6-Tütün Tarımından Soğutulan Çiftçilerin Terk Ettiği Kıraç Topraklar Erozyona Terk Edilecektir.
Bu güne kadar yapılan bütün çalışmalarda gerçek tütün tarlalarında üreticilerin yaşamlarını devam ettirecek gelir sağlayabilecekleri alternatif bir ürün veya üretim dalı bulunamamıştır. Tarım Bakanlığının Güneydoğu Anadolu Bölgesinde sürdürdüğü Alternatif Ürün Projesi %90 başarısız olmuştur.
7-TEKEL’den Yoksun Kalan Örgütsüz Çiftçiler Sözleşmeli Sistem Modeli Altında Çokuluslu Firmaların Amelesi Olacaktır.
Hükümet edenlerin TEKEL Sigara Fabrikalarını özelleştirmelerinden vazgeçmemeleri halinde tütün ve tütün mamulleri piyasasının mutlak hakimi çokuluslu yabancı şirketler olacak, tütünden ekmeğini kazanan milyonlarca örgütsüz ve savunmasız tütün üreticisi büyük kentlerde işsiz ve yoksulların arasına katılacaktır.
Mali, ekonomik, sosyal, siyasi, istihdam ve sağlık boyutlarıyla; bütün bu olumsuzlukların doğuracağı sonuçlar göz önüne alındığında TEKEL’e değer biçilemez.
Öyleyse ne duruyorsunuz? Akademisyenler, aydınlar, siyasetçiler, sendikacılar, odalar, barolar, sivil toplum örgütleri, medya niye susuyorsunuz?
TEKEL’le ilgili mücadelemizi her meşru zeminde, hukuk yolu da dahil olmak üzere sürdüreceğimizi ilan ediyoruz.
Kamuoyuna saygı ile duyurulur.
26 ŞUBAT 2008
YÖNETİM KURULU