Bütün Avrupa’dan 50’nin üzerinde örgüt, Via Campesina tarafından başlatılan 17 Nisan Uluslararası Köylü Mücadeleleri Günü’nde Brüksel’de iki gün boyunca sürecek olan eylemler için çağrıda bulunuyor.
“Herkes için tohumlara serbest erişim hakkı” Uluslararası Eylem Günleri
17-18 Nisan 2011, Brüksel
Düzenlenecek eylemler, Avrupa çapında düzenlenecek olan ve Avrupa Birliği’nin, tohumların çok uluslu şirketler eliyle özelleştirilmesini destekleyen kanununu reddeden “Geleceği ekiyoruz, çaşitlilik biçiyoruz” kampanyasının, doruk noktası olacaktır. Avrupa Birliği’nin bu kanunu, sadece Avrupa’daki değil, bütün dünyadaki küçük çiftçiler için çok ağır sonuçlar doğuracaktır.
Uluslararası şirketler, küresel gıda üretimini kontrol etmenin, yaşamın kaynağı olan tohumla başladığını biliyorlar. Var olan Avrupa mevzuatı, hali hazırda onların çıkarlarına hizmet ediyor. Bununla beraber 2011 yılı sonu itibariyle, Avrupa Komisyonu, çok daha katı yasalar için bir taslak direktif sunacak ve Avrupa Parlamentosu da bu taslağın kabul edilip edilmeyeceğini, 2012 yılı başlarında görüşecek. Bu mevzuat, bütün üye devletlerdeki tohum piyasasını düzenleyecek ve AB’de kanun hükmünde olacak.
AB tohum mevzuatı, tercihini geleneksel ve yerel çeşitlerin, aynı zamanda, yüzyıllar boyunca geliştirilmiş olan bitki çeşitlerinin zararına olacak şekilde, endüstriyel çeşitlerden yana kullanıyor. Çiftçilerin ve bahçecilerin tohum üretmesini, çoğaltmasını ve değiş-tokuş etmesini kısıtlıyor. Bu yüzden biz: tohumlara serbest erişim olmasını, yerel çeşitlere destek verilmesini ve de bitkilerin patentlenmesine yasaklanmasını talep ediyoruz. Tarımda kullanılan yüksek enerji miktarını azaltmak için, yapılan tohum seçimi çok önemlidir. Ayrıca iklim değişikliğine adapte olabilen ve de kimyasal gübreye ihtiyaç duymayan çeşitlere de öncelik verilmelidir.
17-18 Nisan’da Brüksel’de neler olacak?
11:00-18:00, 17 Nisan: Uluslararası Tohum Değiş-Tokuşu.
Binlerce yıldır tohumlar ticari bir meta değildi, toprağı işleyenler tarafından üretilirdi. Tohumlarla kurulan bu ticari olmayan ilişki bugün de özellikle Güney ülkelerinde hala oldukça etkili. Avrupa’da ise bu ilişki sayısız değiş-tokuş ile, ayrıca çiftçilerin tarlalarında tohumlarını yeniden üretmeleri üzerindeki vergi uygulamalarına karşı verdikleri mücadele sayesinde devam etmektedir. Bir tohum değiş-tokuşunda, çiftçiler tarla ya da bahçelerinden getirdikleri tohumlarını ve deneyimlerini, ya karşılıksız olarak, ya da diğer bir tohum, ya da deneyim karşılığında paylaşırlar. Bu, unutulmuş olan çeşitliliğin canlandırılması, gıdamız ve kültürümüz için tohumun değerini yeniden hatırlanması için çok basit bir yoldur. Tohum değiş-tokuşları arttıkça çok uluslu şirketlerin kontrolü azalatacaktır. Bu etkinliğe Avrupa’dan 20’nin üzerinde örgüt katılacaktır.
16:00-19:00, 17 Nisan, “Tohumlara erişim temel insan hakkıdır” forumu
Gıda hakkı insanın tohumunu seçme, çoğaltma ve değiş-tokuş etme hakkıyla yakından ilişkilidir. Bugün uluslararası ticari tohum piyasasının %67’si 10 adet çok uluslu şirket tarafındna kontrol edilmektedir. Bu şirketler kendi çeşitleri üzerinde fikri mülkiyet hakkı dayattıyorlar ve köylülerin çeşitlerinin yasaklanması için ısrar ederken, sürekli fikri mülkiyet haklarının güçlendirilmesini talep ediyorlar. “Tohum politikaları ve gıda hakkı” 2009 raporunda, BM Gıda Hakkı Özel Raportörü Olivier de Schutter, gıda hakkına saygı gösterilebilmesi için, çiftçilerin tohum sistemlerinin korunmasının, hayati olduğunu belirtmişti.
AB, mevzuatının bütün dünya için bir model olmasını istiyor ve onu Güney ülkelerine dayatmaya çalışıyor. Hindistan (Yeşiller Derneği ve Deccan Kalkınma Toplumu) ve Türkiye’den (Çiftçi Sendikaları Konfederasyonu, Çiftçi-SEN ve Tohum Izi Association) delegeleri ekinlerinin çeşitliliğini nasıl koruduklarını ve çoğalttıklarını anlatacaklar. Ayrıca tohumlar üzerindeki, fikri mülkiyet haklarının dayatılmasının ortaya çıkardığı sorunların, altını çizecekler (şu anda görüşülmekte olan AB-Hindistan Serbest Ticaret Anlaşmaları gibi yollar aracılığıyla). Türkiye hakkında 2008 itibariyle AB tarafından gelen yoğun baskılar sonucunda kabul edilen yeni Tohum Kanunu’ndan bahsedilecek. Olivier de Schutter de foruma video konferans aracılığıyla katılacak.
16:00-18:00, 18 Nisan: Place du Luxembourg’da Avrupa Parlamentosu önünde sona erecek olan anti-lobi turu
Tohumların giderek az sayıda çok uluslu şirketin elinde toplanması, onların hükümetler üzerindeki etkileri sayesinde gerçekleşmekte. Bu şirketlerin Brüksel’de Avrupa Kurumları’na yakın yerlerde ofisleri var. Bu gösteri sırasında, bu çok uluslu şirketlerin bazılarının ofislerine gideceğiz ve onlara tohum ticaretinde oynadıkları rolü anlatacağız. Place du Luxembourg’da birçok katılımcının ve kültürel katkının da bulunacağı bir eylemle gösteriyi sona erdireceğiz. Ayrıca burada imzalar Avrupa Parlamentosu üyelerine teslim edilecek.
European Civic Forum
BUKO-Kampagne gegen Biopiraterie
ÖBV – Via Campesina Avusturya, Österreichische Berg- und Kleinbäuer_innen Vereinigung
Arbeitsgemeinschaft bäuerliche Landwirtschaft (AbL)
60’ın üzerinde Belçika örgütü
Daha fazla bilgi için bakınız: www.seed-sovereignty.org
Çeviren : Ekin Kurtiç